Otuz ikinci Osmanlı padişahı. 8 Şubat 1830'da doğdu. Padişah II. Mahmut'un oğlu olan Abdülaziz'in annesi Pertavnial Sultandır.

Küçük yaşta din ve fen bilimlerini öğrenimine başladı. Ağabeyi Abdülmecit döneminde şehzade olarak devlet işleriyle ilgilenmesine izin verilmemesi nedeniyle av, güreş, cirit gibi sporlarla uğraştı. Dönemin sonlarına doğru veliaht ilân edilen Abdülaziz, bu tarihten sonra devlet idaresi ve Avrupa'nın siyasetini yakından ilgilenmeye çalıştı. Abdülmecit'in 25 Haziran 1861'de ölümü üzerine tahta çıktı. Bu dönemde devletin ekonomik durumu son derece kötüydü. Osmanlı sınırları içinde bulunan Karadağ, Hersek ve Girit'te büyük bir karışıklık hüküm sürüyordu. 1862'de Karadağ bölgesinde çıkan isyanı, Serdar-ı Ekrem Ömer Paşa komutasında gönderdiği bir orduyla bastırdı. O dönemde Mısır'da, Osmanlı Devletine karşı bağlılığın azaldığını fark eden Abdülaziz, bu bölgeye bir gezi düzenleyerek, Mısır'ın Osmanlıya olan bağlılığını güçlendirdi. Osmanlı Devleti'ndeki bazı olumlu gelişmelerin önüne geçmek isteyen bazı batılı devletler Girit'te büyük bir isyan çıkardılar ve adanın uluslar arası bir komisyonca yönetilmesini istediler. Bunu şiddetle reddeden Abdülaziz, verdiği bazı imtiyazlarla sorunu bir süre için erteledi.

1867'de Fransa, İngiltere, Belçika, Prusya ve Avusturya'yı içine alan bir geziye çıkan Abdülaziz, genel barışın sağlanmasında önemli rol oynadı. Avrupa devletleriyle olan ilişkileri geliştirdi. Ancak 1875'te patlak veren Bosna-Hersek isyanı ve onu izleyen Bulgaristan'daki karışıklıklar gibi Balkanlardaki ayaklanmalar bunalımı daha da artırdı. Bu koşullar altında Hüseyin Avni Paşa, Mithat Paşa, Redif Paşa ve Süleyman Paşanın düzenlediği bir darbeyle, 30 Mayıs 1876'da tahttan indirildi. 4 Haziran 1876'da da öldü. Bazı tarihçiler Abdülaziz'in intihar ettiğini, bazılarıysa öldürüldüğü görüşündedir.

Abdülaziz, Osmanlı geleneklerini kırarak ülke dışına çıkan ve Avrupa başkentlerini ziyaret eden ilk padişahtır. Bilim ve teknolojideki gelişmelere büyük önem verdi. 1863'te sahillere deniz fenerleri yaptırdı. 1867'de Sultani mekteplerini (liseleri), 1868'de de sanayi mekteplerini (liseleri) açtı. 1869'da Süveyş kanalının açılmasını sağladı. 1870'de şark demiryollarının yapımını başlattı. Donanmaya büyük önem verdi.