HAKKINDA YAZILANLAR

Aclan Sayılgan öldü

Radikal 07 Eylül 2001

AA - İZMİR - Devlet Tiyatrosu'ndan emekli oyuncu Aclan Sayılgan İzmir'de öldü. Sayılgan 77 yaşındaydı. Ankara Devlet Konservatuvarı Tiyatro Bölümü'nü bitirdikten sonra Devlet Tiyatroları'nda oyuncu ve yönetmen olarak görev alan Sayılgan'ın 'Türkiye'de Sol Hareketler Tarihi' isimli bir araştırma kitabı ile 'Tutuklama' ve 'Deprem' adlı romanları bulunuyor. Sayılgan, dün İzmir Devlet Tiyatrosu Konak Sahnesi'ndeki törenden sonra Hamidiye Camii'nde kılınan cenaze namazının ardından toprağa verildi.

X

Aclan Sayılgan Celal Öcal

Orkun 45.Sayı

"Bir pınarın serin sularına giden biri gibi Komünizm'e gittim ve boğulmuş cesetlerin ve sel basmış şehirlerin enkazı ile zehirlenmiş bir nehirden tırmanarak çıkan biri gibi komünizmi terkettim" diyen ARTHUR KOESTLER'e benzer şekilde Türkiye'yi Sovyetler Birliği'ne bağlı bir sözde cumhuriyet yapma eylemlerinin olanca şiddetiyle hüküm sürdüğü yıllarda bir tiyatro sanatçısı eserleriyle bu tehlikeye dikkat çekiyor, Sovyet devrimi gibi Türkiye'de de kan dökmekten çekinmeyen insanlara, şuursuzca bu eylemlere destek verenlere, Sovyetler Birliği'ni, Marksizmi, Sultan Galiev'i, İhtilâlin önce kendi adamlarını nasıl yediğini anlatıyordu.

Kendis iyle gazetelerin adından çok bahsettiği, Tarık Buğra'nın meşhur eseri "Ayakta Durmak İstiyorum" tiyatro oyununun İzmir'de sergilenmesi nedeniyle tanışmıştım. Macar İhtilâli'ni konu alan bu oyunda, Sovyet işgaline karşı yurtlarını savunan Macarlar anlatılıyordu. İçine girdiği Komünist örgütlerin iç yüzünü anlayınca bu büyük tehlikeye dikkat çeken eserler verdi.

Geçen zaman, onun düşüncelerinin ne kadar haklı olduğunu gösterdi.

Aclan Sayılgan'ın, sağlık ve çeşitli sebeplerle 1970'den sonra yeni eserler meydana getirememesi kaybımız oldu. Oysa Sovyetler Birliği'nin dağılmasının, Türkistan Türk Cumhuriyetlerinin oluşumunun, cezaevi isyanlarıyla kendi militanlarını yakarak ölüme götüren sol terör örgütlerinin durumunu yaşadığı tecrübelerin ışığında Aclan Bey'in değerlendirememiş olması büyük eksiklikti.

Aclan Sayılgan 1924 yılında İzmir'de doğdu. 5 Eylül 2001'de İzmir'de vefat etti. Basınımızın eski tüfek sanat eleştirmenleri Aclan Bey'e duyarsız kalarak tepkilerini gösterdiler.

Hizmetlerini saygı ve rahmetle anıyoruz.

Eserleri:

1- İnkâr Fırtınası (1962) Otobiyografi.

2- Tutuklama (Roman)

3- Deprem (Roman)

4- Yeni Sol

5- Ansiklopedik Marksist Sözlük

6- Bizim Radyo ve Operlörleri

7- Marksist Diyalektiğin Sonu

8- Soldaki Çatlaklar

9- Soldaki Bitmeyen Kavga

10- Mazlum Milletler Karşısında SSCB-Sultan Galiev

11- Yunanistan Buhranı

12- Solun Doksan Dört Yılı (1. Baskı)

13- Türkiye'de Sol Hareketler (2. Baskı Hareket Yayınları, 3. Baskı Otağ Yayınları)

14- Dünyayı Saran Tehlike

15- Parazit

16- Gölgenin Bitimi (Mehmet Soğuksulu) Hâkimiyet Gazetesi, tefrika

17- Kabahat Kimde Çehreler

18- Lenin'in Kadavrası (imzasız).

Ayrıca, çok sayıda basılmamış tiyatro oyunları bulunmaktadır.

- - - - - - - -

Farklı bir kaynaktan derlenen biyografisi:

1924 yılında İzmir'de doğdu. Devlet Tiyatrosu emekli oyuncusu, yazar ve fikir adamı.

Önceleri katılmış olduğu Komünist teşkilâtların iç yüzünü anlayınca pişmanlık duyup, komünizme karşı dikkatleri çeken eserler kaleme aldı. İnkâr Fırtınası isimli otobiyografik eseri 1962 yılında yayınlandığında Türkiye'de oldukça ilgi gördü.

Ölümünde 'eski tüfek' olarak adlandırılan eleştirmen arkadaşları, sessiz kalarak O'nun fikir ve tavır değiştirmesini protesto ettiler.

Eserleri:

1- İnkâr Fırtınası (1962) (Otobiyografi.)

2- Deprem (Roman)

3- Tutuklama (Roman)

4- Yeni Sol

5- Bizim Radyo ve Operlörleri

6- Ansiklopedik Marksist Sözlük

7- Marksist Diyalektiğin Sonu

8- Yunanistan Buhranı

9- Soldaki Bitmeyen Kavga

10- Mazlum Milletler Karşısında SSCB-Sultan Galiev

11- Soldaki Çatlaklar

12- Solun Doksan Dört Yılı (1. Basım)

13- Türkiye'de Sol Hareketler (2. Baskı-Hareket Yayınları, 3. Baskı-Otağ Yayınları)

14- Dünyayı Saran Tehlike

15- Kabahat Kimde Çehreler

16- Gölgenin Bitimi (Mehmet Soğuksulu) Hâkimiyet Gazetesi, (tefrika)

17- Parazit

18- Lenin'in Kadavrası (İmzasız).