27 Mayıs ihtilâliyle ülke yönetimine el koyan askeri yönetim, yeni bir anayasa yapmak için "Kurucu Meclis" adı verilen yeni bir meclis oluşturdu. Bir yıl içinde hazırlanan yeni anayasa, 9 Temmuz 1961'de halkoyuna sunuldu. Yeni anayasa, seçmenlerin yüzde 81'inin katıldığı oylamada, yüzde 61,5 "Evet" oyuyla kabul edildi. Böylece Türkiye tarihinde ilk kez bir kurucu meclis tarafından hazırlanan anayasa halkoyuyla kabul edilmiş oluyordu.

1961 Anayasası, Türkiye Cumhuriyeti'nin siyasal ve toplumsal yaşamına önemli yenilikler getirmişti. Bu anayasada ulus egemenliğinin "yetkili organlar eliyle kullanılacağı" hükmüyle kuvvetler ayrılığı ilkesi yer alıyordu. Ayrıca, 1961 Anayasası ile; yasama ve denetim yetkisi TBMM'ye; yürütme yetkisi cumhurbaşkanı ve bakanlar kuruluna; yargı yetkisi de bağımsız mahkemelere verildi. 1961 Anayasası ile gerçekleştirilen önemli değişikliklerden biri de TBMM'nin "Millet Meclisi" ve "Cumhuriyet Senatosu"ndan oluşan iki ayrı meclis olarak düzenlenmesiydi. Ayrıca, bu anayasayla ilk kez "Anayasa Mahkemesi" kurularak, yargısal denetime ağırlık verildi. 1961 Anayasası'nda yer alan temel hak ve özgürlükler, o güne kadar hiçbir anayasada görülmemiş biçimde ayrıntılı olarak düzenlenmiş ve devlete birçok toplumsal ödev verilmiştir. 1961 Anayasası, 1980 yılına kadar yürürlükte kalmıştır.