Kaba kumtaşı (0,06 - 2 mm çapındaki tanelerin birbirlerine bağlanmasıyla oluşan tortul kayaç). Granitin önemli bir ayrışmaya uğramaksızın ufalanmasıyla ortaya çıktığı sanılır. Yapısında kuvars ve feldispat taneleri ile daha az miktarda mika bulunur. Kısmen aşınmış ve birbirlerinden oldukça ayrı durumdaki bu bileşenleri kalsitli ya da kimi zaman demir oksitli ya da silisli gevşek bir çimentoyla bağlanmışlardır. Arkoz, yüksek oranda feldispat içermesiyle (kum tanelerinin yüzde 25'inden fazlası) daha açık rengiyle şistli kumtaşlerından ayrılır. Alt arkozlarda, içerdikleri kum tanelerinin yüzde 5-25'i oranında feldispat bulunur. Bu oran, yaygın ufalanma ya da volkanik olmayan kaynak kayaçlarıyla seyreltilme sonucu daha azalabilir. Katmanlaşmanın olmadığı durumlarda dış görünümün granite benzemesi nedeniyle, arkoz, yeniden oluşmuş ya da suyla çökelmiş granit olarak tanımlanır ve gene granit gibi pembe ya da gir bir renge sahiptir.