Alm. Ministerprasident, Fr. Premier Ministre, İng. Prime Minister. Hükumet başkanı. TBMM üyeleri arasından Cumhurbaşkanı tarafından seçilir (Anayasa l09 mad.). Bu şahıs genellikle seçimlerde çoğunluğu sağlayan partinin lideridir. Başbakanlığa getirilen şahıs, Bakanlar Kurulu üyelerini seçip Cumhurbaşkanına sunar. Cumhurbaşkanının onayından itibaren, bir hafta içinde Bakanlar Kurulu programının mecliste okunması gerekir. Hükumet programı başbakan veya bir bakan tarafından mecliste okunduktan iki tam gün sonra güven oyu için görüşmelere geçilir. Bu görüşmeler bittikten bir tam gün sonra güven oylaması yapılır. Güven oyu alan hükumet vazifesine başlamış olur.

Başbakanın başlıca vazifesi hükumetin genel politikasını yürütmek ve bakanlıklar arası işbirliğini sağlamaktır. Başbakan, Cumhurbaşkanının katılmadığı hallerde Milli Güvenlik Kuruluna başkanlık eder. Gerektiğinde başbakan, Millet Meclisinden güven oyu isteyebilir. Üye sayısının salt çoğunluğu güven oyu verirse hükumet devam eder. Yoksa hükumet, yeni bir hükumet teşkili için istifa eder. Cumhuriyetin ilanından l988 yılına kadar geçen 62 sene içinde siyasi hayatımızda 46 hükumet kurulmuştur.

Başbakanlığa bağlı kuruluşlar: Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, Başbakanlık Atom Enerjisi Komisyonu, Başbakanlık Basın- Yayın Genel Müdürlüğü, Başbakanlık Kültür Müsteşarlığı, Diyanet İşleri Başkanlığı, Devlet Personel Dairesi, Devlet Planlama Teşkilatı, Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu, Vakıflar Genel Müdürlüğü. Toplu Konutfonu İdaresi, Kamu Ortaklığı İdaresi, Başbakanlık Arşiv Genel Müdürlüğü.

HÜKÜMETLER VE GÖREV SÜRELERİ

SIRA HÜKUMETİN ADI TARİHİ TARİHİ
_____ _______________ __________ ________

1 I. İsmet İnönü 29.10.1923 06.03.1924

2 II. İsmet İnönü 06.03.1924 22.11.1924

3 Fethi Okyar 02.11.1924 04.03.1925

4 III. İsmet İnönü 04.03.1925 01.11.1927

5 IV. İsmet İnönü 01.11.1927 27.09.1930

6 V. İsmet İnönü 27.09.1930 04.05.193l

7 VI. İsmet İnönü 04.05.1931 01.03.1935

8 VII. İsmet İnönü 01.03.1935 01.11.1937

9 I. Celal Bayar 01.11.1937 11.11.1938

10 II. Celal Bayar 11.11.1938 25.01.1939

11 I.Refik Saydam 25.01.1939 03.04.1939

12 II. Refik Saydam 03.04.1939 09.07.1942

13 I. Şükrü Saraçoğlu 09.07.1942 09.03.1943

14 II. Şükrü Saraçoğlu 09.03.1943 07.08.1946

15 Recep Peker 07.08.1946 09.09.1947

l6 I. Hasan Saka 10.09.1947 10.06.1948

l7 II. Hasan Saka 10.06.1948 l6.01.1949

l8 Şemseddin Günaltay l6.01.1949 22.05.1950

l9 I. Adnan Menderes 22.05.1950 09.03.1951

20 II. Adnan Menderes 09.03.1951 l7.05.1954

2l III. Adnan Menderes 17.06.1954 09.12.1955

22 IV. Adnan Menderes 09.12.1955 25.11.1957

23 V. Adnan Menderes 25.11.l957 25.05.1960

24 I. Cemal Gürsel 30.05.1960 04.01.1961

25 II. Cemal Gürsel 05.01.1961 20.11.1961

26 VIII. İsmet İnönü 20.11.1961 25.06.1962

27 IX. İsmet İnönü 25.06.1961 25.12.1963

28 X. İsmet İnönü 25.12.1963 20.02.1965

29 Suat Hayri Ürgüplü 20.02.1965 27.10.1965

30 I. Süleyman Demirel 27.10.1965 03.11.1969

3l II. Süleyman Demirel 03.11.1969 06.03.1970

32 III. Süleyman Demirel 06.03.1970 12.03.1971

33 I. Nihat Erim 26.03.1971 11.12.1971

34 II. Nihat Erim 11 .l2. l971 22.05.1972

35 Ferit Melen 22.05.1972 l5.04.1973

36 Naim Talu 15.04.1973 26.01.1974

37 I. Bülent Ecevit 26.01.1974 16.11.1974

38 Sadi Irmak 17.11.1974 31.03.1975

39 IV. Süleyman Demirel 31.03.1975 21.06.1977

40 II. Bülent Ecevit 21.06.1977 21.07.1977

41 V. Süleyman Demirel 21.07.1977 05.01.1978

42 III. Bülent Ecevit 05.01.1978 12.11.1979

43 VI. Süleyman Demirel 12.11.1979 11.09.1980

44 Bülend Ulusu 21.09.1980 24.11.1983

45 I. Turgut Özal 13.12.1983 14.12.1987

46 II. Turgut Özal 15.12.1987 31.10.1989

47 Yıldırım Akbulut 09.11.1989 17.06.1991

48 Mesut Yılmaz 23.06.1991 20.11.1991

49 VII. Süleyman Demirel 20.11.1991 -

BUGÜNE KADARKİ BAŞBAKANLAR VE

GÖREV SÜRELERİ

ADI SOYADI GÖREV SÜRESİ
____________ _______________

İsmet İnönü l7 yıl 11 ay 20 gün

Adnan Menderes 19 yıl 11 ay 3 gün

Süleyman Demirel 8 yıl 19 ay 18 gün

Turgut Özal 5 yıl l0 ay 17 gün

Şükrü Saraçoğlu 4 yıl 28 gün

Refik Saydam 3 yıl 5 ay l4 gün

Bülent Ulusu 3 yıl 2 ay 3 gün

Bülent Ecevit 2 yıl 8 ay 27 gün

Celal Bayar 1 yıl 2 ay 24 gün

Yıldırım Akbulut 1 yıl 7 ay 8 gün

Cemal Gürsel l yıl 5 ay 19 gün

Hasan Saka l yıl 4 ay 6 gün

Şemseddin Günaltay l yıl 4 ay 6 gün

Nihat Erim l yıl l ay 26 gün

Recep Peker l yıl 1 ay 2 gün

Ferit Melen l0 ay 23 gün

Naim Talu 9 ay 11 gün

S.Hayri Ürgüplü 8 ay 7 gün

Mesut Yılmaz 4 ay 27 gün

Sadi Irmak 4 ay l4 gün

Fethi Okyar 4 ay 2 gün

(Süleyman Demirel'in Başbakanlık süresi daha önceki 6 başbakanlık süresidir. Son başbakanlığı devam ettiği için süreye dahil edilmedi.)