DEVLETİN ADI Belize Cumhuriyeti
BAŞŞEHRİ Belmopan
NÜFUSU 192.000 (1992)
YÜZÖLÇÜMÜ 22.965 km2
RESMİ DİLİ İngilizce
DİNİ Katolik, Anglikan, Protestan
PARA BİRİMİ Belize doları

Orta Amerika'da kurulmuş, küçük ve yeni bir devlet. Kuzeyinde Meksika, batı ve güneyinde Guetemala, doğusunda ise Karaib Denizi yer almaktadır.

Tarihi

Amerika'nın keşfinden sonra Belize'ye ilk yerleşenler İspanyollardır. Daha sonra burası korsanların en çok uğradıkları ve barındıkları bir bölge olmuştur. 1600'lü yılların ortasında İngilizler adaya yerleşmişler ve adanın tabii kaynaklarını Avrupa'ya taşıdıkları gibi Afrika'dan insanları getirerek köle olarak kullanmışlardır. 1860 senesinde tamamen İngilizlerin sömürgesi olan Belize, "İngiliz Hondurası" olarak biliniyordu. 1964 senesinde içişlerinde bağımsızlık kazanan Belize, 1980'de Birleşmiş Milletler Teşkilatının denetimi altında yapılacak bir referandumla kendi yönetim şeklini seçme şansına sahip oldu. Yapılan referandum neticesinde 21 Eylül 1981 tarihinde tam bağımsızlığını ilan etti. Yapılan bir antlaşma gereğince ülkenin savunması İngiltere'ye verilmiştir.

Fiziki Yapı

Küçük bir ülke olan Belize'nin fiziki yapısı genel olarak iki bölüme ayrılır:Kuzeyde ovalık bölge ve güneyde dağlık ve ormanlarla kaplı bir bölge vardır. Doğusunu çevreleyen Karaib Denizinin kıyı kesimleri mercan adacıklarıyla çevrilidir.Kuzeydeki verimli alüvyon ovaları, memleketin en büyük ve önemli akarsuyu olan Belize Nehri ve kolları olan küçük derecikler tarafından sulanır. Kuzeydeki ovalar alçak ve bazı bölümleri bataklıklarla kaplıdır. Güneydeki Maya Dağlarındaki en yüksek yer 1122 m yükseklikte Victoria Tepesidir. Kıyıdan iç kesimlere doğru gidildikçe dağların yüksekliği azalır. Önemli bir göle sahip olmayan ülkede herhangi bir yayla mevcut değildir.

İklim

Belize'de tropikal bir iklim hakimdir. Senelik sıcaklık 12 oC ile 33oC arasında değişir. Senenin en sıcak ayları şubat ve mart aylarıdır. Bol yağış alan memleketin bölgelere göre yağış dağılımı oldukça farklıdır. Meksika'ya yakın olan bölgelerde senelik yağış ortalaması 2000 mm iken, güney bölgelerinde bu ortalama 4500 milimetreyi bulur. Dolayısıyla da Belize'de kurak bölge mevcut değildir. Genellikle kasım aylarında meydana gelen fırtınalar ve kasırgalar ülkede büyük hasarlar meydana getirirler. Bu fırtınaların meydana getirdiği hasar sebebiyle daha önceleri Belize City'de olan başşehir, 1961 senesinden sonra iç kısımlardaki Belmopan'a nakledildi.

Tabii Kaynakları

Tabii kaynaklar bakımından zengin değildir. Özellikle güneydeki dağlık kesim gür ormanlarla kaplıdır. İç kısımlara gidildikçe gür ormanlar yerini savanlara bırakır. Ülkedeki bu gür tropik ormanlarda puma, jaguar, timsah, maymun, çeşitli tropik bölgelere has kuşlar ve hayvanlar yaşar. Belize'de maden mevcut değildir.

Nüfus ve Sosyal Hayat

Nüfusun çoğunluğunu Afrika asıllı siyahlar teşkil eder. Ülkenin batı kesimlerinde yerlilerle İspanyolların karışımı olan melezler yaşar. Güney kesimlerinde ise Maya soyundan gelen halk çoğunluktadır. Kendilerine has kültür ve geleneklerini kaybetmemiş olan bu Maya asıllı yerli halk ayrı bir lisan kullanmaktadırlar. Halkın çoğunluğu ise çok bozuk bir İngilizce lisanı kullanmaktadırlar. Halkın büyük bir kısmı katolik olup, protestan ve anglikan da vardır.Halkın çoğu sahil kenarlarında yaşar.

6 ile 14 yaş arası öğrenimin mecburi olduğu Belize'de orta öğrenim yapan oldukça azdır. Okuma-yazma oranının % 80 olduğu ülkede üniversite yoktur. Yüksek öğrenim yapmak için yurtdışına gidenler ise genellikle ülkeye geri gelmemektedirler. Birkaç tane haftalık gazetesi bulunan ülkede günlük gazete ve TV istasyonu bulunmamaktadır. Liman şehri olan ülkenin en büyük şehri Belize City dışındaki şehirleri büyük köy niteliğindedir. Yolların kenarlarında yapılan evlerde yaşayanlar küçümsenemeyecek çoğunluktadır.

Siyasi Hayat

Parlamenter bir rejimle idare edilen memlekette parlamentoda çoğunluğu sağlayan partinin başkanı başbakan olarak ülkeyi yönetir. Ülke tam bağımsızlığını kazanmasına rağmen İngiliz Milletler Topluluğunun üyesidir.

Ekonomi

Ekonomisi tarıma dayalı olan ülkede, ziraat, kuzeydeki ovalarda şekerkamışı ekimi şeklinde yapılmaktadır. Portakal, muz, greyfurt yetiştirilmektedir. Ormanlardan elde edilen kereste, ciklet imalatında kullanılan sopot ağacı zamkı, tekstil boyacılığında kullanılan bakkam ağacından elde edilen boya, şekerkamışı ve şeker ülkenin başlıca ihraç mallarıdır.Sanayi kuruluşları bulunmayan Belize'de yeni yeni gelişen sanayi, şeker kamışı ve yan mamülleri üzerine kurulmaktadır. Ticaret pek önemli olmayıp mahdut olan ticaret en büyük şehri olan Karaib kıyısındaki Belize City'den yapılmaktadır.