Alm. Gabel (f), Fr. Fourchette (f), İng. Fork. Yemek yerken kullanılan, ekserî uzun dört dişli olan mâdenî âlet. Bundan başka atlı arabalarda okun girdiği yere, pamuk eğirmeye yarayan âlete, ekserî buğdaygillerin hasadında kullanılan iki uçlu tarım aracına, keskiye benzer uzunca âlete de çatal adı verilir.

Çatal denilince umûmiyetle yemekte kullanılan dişli mâdenî âlet akla gelir. Eskiden tahtadan da yapılırdı. Günümüzde bu tipler hemen hemen hiç kullanılmamaktadır. Çatallar yapılış tiplerine, kullanış yerlerine göre isim alırlar. Yemek çatalı, pasta çatalı, yemiş çatalı, tava çatalı, salata çatalı gibi.

Avrupa’da çatalın kullanılıp yaygınlaşması 16. yüzyıldan sonra olmuştur. Daha önceleri altın, demir ve billûrdan yapılan tipleri nâdide eşyâlardan sayılırdı. On altıncı yüzyıl sonunda Fransa Kralı Üçüncü Henri et yerken çatal kullandığı için örf ve âdetlere uymadı diye çok tenkid edilmiştir.

On yedinci yüzyılda kullanılanlar iki dişli ve menteşeli olduğundan ortadan katlanabiliyordu. O zamanlarda soylu ve asil bilinen Avrupalı âilelerde kullanılırdı. Bizde ise genellikle 19. yüzyıl sonlarına doğru kullanılmaya başlanmıştır.