Atom numarası 80 olan element. Periyodik tablonun IIB grubunda yer alır. Oda sıcaklığında sıvı hâlde bulunan bilinen tek metaldir. Doğada ender olarak serbest hâlde bulunur. Diğer metallerle karşılaştırıldığında elektrik iletkenliği oldukça zayıftır. Birçok metalle, örneğin altın, gümüş ve kalayla kolaylıkla alaşım yapar. Bu alaşımlara "amalgam" adı verilir. Altınla kolaylıkla amalgam oluşturabilmesinden dolayı, altının minerallerinden elde edilmesinde kullanılır.

Organik cıva bileşikleri önemli olmakla birlikte tehlikelidir. Örneğin; metil cıva, ırmak ve göllerde bulunabilen öldürücü bir kirleticidir. Kirlenmenin ana kaynağı, ırmak ve göl dibine çöken sanayi atıklarıdır.

M.Ö. 2000 öncesinden bu yana bilinen cıvayı ne yazık ki eski Yunanlılar merhem, Romalılar da kozmetik olarak kullanmışlardır.

Cıva zehirli bir maddedir; solunum, mide ve deri yoluyla emilir. Bedenden atılımı için çok az yol olduğundan, birikerek etkisi artan bir zehirdir. Cıva uçucu bir elementtir. Bu yüzden havadaki bulunma miktarının tehlikeli olduğu sınırlara (havadaki cıva buharı miktarının aşmamasına dikkat edilmesi gereken miktar 0,1 mg/m3) ne yazık ki çoktan ulaşmıştır.