(1473 Torun, Polonya - 1543 Krakow, Polonya). Polonyalı gök bilimci. Nicolaus Copernicus (Nikola Kopernik), 1473 yılında Polonya'nın Torun kentinde zengin bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Önce Krakow, daha sonra Bologna ve Roma üniversitelerinde uzun süren bir öğrenim döneminden sonra, 1506'da 33 yaşındayken Frauenburg Katedrali rahipliğini üstlenmek üzere ülkesine döndü; 1543 yılındaki ölümüne değin teoloji, matematik ve fizik gibi çeşitli bilim alanlarında çalışmalar yaptı. Ancak onun gerçek amacı, yeni bir gökbilim (astronomi) sistemi geliştirmekti. Bu amaçla, yalnızca bilim alanında değil; tüm insanlığın dünya görüşünde büyük bir devrime yol açan çalışmalar ortaya koydu.
O dönemin gökbilim düşüncesine göre; gökyüzü, üzerinde yıldızların çakılı olduğu, dönen bir küreden oluşmaktaydı. Dünya da bu kürenin merkezinde sabit bir konuma sahipti. Dünya'nın çevresinde Ay, Güneş ve gezegenleri taşıyan iç içe bir dizi kristal küme bulunuyordu. "Tanrısal bir düzen" olarak adlandırılan bu sistemin, insana evrenin merkezinde olma onurunu verdiğine inanılıyordu. Kısacası, gökbilim, Kopernik'in geliştirdiği sisteme kadar Orta Çağ boyunca dinsel bir görünüme bürünmüştü.
Kopernik, kilisenin geliştirdiği bu düşünceye karşı çıkarak bugün "güneş sistemi" adını verdiğimiz kendi sistemini geliştirdi.
Buna göre;
- Gezegenleri taşıyan göksel küreler, Dünya'nın değil; Güneş'in çevresinde dönmektedir.
- Dünya, kendi ekseni çevresinde günlük, Güneş'in çevresindeyse yıllık dönüşler yapar.
Güneş merkezli gökbilim sistemi hakkındaki görüşlerini 1543 yılında "Göksel Kürelerin Hareketi Üzerine" adlı yapıtında açıklayan Kopernik, bilim tarihinde bir devrim yaratan yapıtı basılmak üzereyken hastalandı. Dostları ve ailesi, hasta yatağında ölmek üzere olan Kopernik'e, yaşamının son gününde yeni basılan kitabını gösterebilmeyi başardılar (24 Mayıs 1543). Kopernik'in ölümünden sonra, kitabı kilise tarafından büyük bir tepkiyle karşılandı. Eser, 1882 yılına kadar kilisenin yasakladığı kitaplar arasında yer aldı.
"Göksel Kürelerin Hareketi"nin yayımlanması Rönesans Döneminin en önemli olaylarından biridir. Kopernik'in kitabında ortaya koyduğu görüşler, insanın evrene bakış açısında köklü bir değişikliğin oluşmasına neden olmuştur. Bu nedenle bilim tarihi açısından bu yapıt, Orta Çağ ile Yeni Çağı birbirinden ayıran bir sınır olarak kabul edilmektedir. Orta Çağın kilise kökenli bilim anlayışına en büyük darbeyi indiren, modern gökbilim ve modern fizi-ğin yolunu açan Kopernik, Yeni Çağın öncüleri arasında yer almaya hak kazanmış bir bilim adamıdır.