Alm. Armenhaus (n), Fr. Asile (m), des pauvres, İng. Poorhouse. Kadın-erkek, yoksul, sakat ve kimsesiz çocukları korumak için, Sultan İkinci Abdülhamîd Han devrinde yaptırılarak hizmete sunulan “düşkünler yurdu”.

Dârülaceze’nin temeli, 7 Kasım 1892 târihinde Kâğıthâne’de, atış alanı sırtlarında atılmıştır. Devrin sadrâzamı Halil Rıfat Paşa, Dârülaceze’nin yapılmasında önderlik etmiştir. Yapıldığı devirde (28 Ocak 1895 yılında) çıkarılan kararnâmelere göre:Yurdun yönetimi, Dâhiliye Nezâreti (İçişleri Bakanlığı)ne bağlanmıştır. Yurdun yönetim kurulu başkanlığı, belediye tarafından seçilen ve pâdişâhça onaylanan bir memur tarafından yapılırdı. Üyelikleri ise; Vakıflar İdâresi, Müftülük ve Zaptiye Nezâreti tarafından seçilen birer memurdan olurdu. Bundan başka ayrıca, Dârülaceze’de Ermeni, Rum, Katolik ve Yahûdî azınlıkları da birer temsilci bulundururlardı. Kurul, hiç ücret almadan görev yapardı.

Dârülaceze’nin bugünkü idâresi 23 Temmuz 1908’de İstanbul Belediyesine bağlandı. 14 Mart 1910’da da Belediye Sağlık İşleri Müdürlüğüne verildi. 3 Ekim 1912’de yönetimi Sıhhiye Müdürlüğüne devredildi. Günümüzde Dârülaceze İstanbul Belediyesine bağlı olarak 1946’da kurulan bir döner sermâye işletmesi ile yönetilir. Dârülaceze’nin başlıca amacı, binânın hizmet alanı içerisinde ibâdethâne olarak; câmi, havra ve kilisenin bulunması, din ve ırk ayrımı gözetmeden, düşkünleri barındırmak, kimsesiz çocuklara bakmak, iş sâhibi yapmak, bu gibi âciz ve zavallı kimselerin râhat bir hayat sürmelerini, ümitlerini kaybetmemelerini sağlamaktır. Dârülaceze’nin döner sermâyeli işletme şartnâmelerine göre ancak İstanbul halkı buradan faydalanabilir. Dârülaceze 28.500 metrekarelik bir alan üzerine 25 yapı hâlinde kurulmuştur. Bunlardan önemlileri şunlardır:

BirMüdiriyet binâsı, 3 hastâne, 1 çocuk yuvası, 5 düşkünler pavyonu, 1 câmi, 2 hamam ve diğer ihtiyaçlar için kullanılan başka binâlardan ibârettir.