Yukarı çığırı ve kaynağı Doğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan büyük bir akarsu. Toplam uzunluğu 1900 km ve Türkiye'de bulunan bölümü de 523 km'dir. Dicle Irmağı'nın aşağı çığırında Fırat Irmağı'yla birleşerek Şattülarab adıyla Basra körfezine dökülür. Toros dağlarını derin bir vadiyle yararak Diyarbakır havzasına girer. Buradan keskin bir dirsek çizerek doğuya yönelir ve Mardin eşiğini yararak Cizre'de Türkiye sınırının dışına çıkar. Dicle Irmağı, Ambar, Batman, Garzan ve Botan çaylarıyla beslenir.

Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamında Dicle üzerinde Kıralkızı (Diyarbakır), Dicle (Diyarbakır) ve Cizre (Mardin) barajları yapılmıştır. Divan edebiyatında da suyu bol anlamında adı geçen bir ırmaktır.