Dil Gelişimi İle İlgili Görüşler:

Davranışçı Yaklaşım

Dil gelişimi pekiştirme ve tekrar yoluyla olur.

Sosyal Öğrenme Yaklaşımı

Anne – babanın model olması ve çocuğun onu taklit etmesi. Çocuklar anne babadan dönüt alarak dili daha etkili öğrenir.

Biyolojik (Doğuştancı) (Psiko – Linguistik) Yaklaşım

İnsan beyninin belli bölgeleri dilin kazanılmasından ve öğrenilmesinden sorumludur (Chomsky).

Piaget’e Göre Dil Gelişimi Aşamaları

ü  Agulama – Babıldama (0 – 6 Aylar)

Bilinçsiz sesler çıkarır.

ü  Heceleme Evresi (6 – 12 Aylar)

“ba-ba, ma-ma” gibi.

ü  Tek Sözcük Evresi (12-18 Aylar)

Morgem “kedi”.

ü  Telegrafik Konuşma (18-24 Aylar)

“Baba geldi” şeklinde.

ü  İlk Gramer Süreci (24-60 Aylar)

Dil Gelişiminde Belirli Kavramlar ve Özellikler

ü  Fonem (Ses), “dal” kelimesindeki “d” harfi bir sestir.

ü  Morfem (Ses Sırası), anlam içeren ses sıraları, “dal” gibi.

ü  Semantik (Anlam Bilgisi), cümleden anlam çıkarabilmek. Kelimelerin anlamlarını bilerek konuşma.

ü  Morgem, “kedi” kelimesine anlamlar yüklemek.

ü  Telegrafik (Telgraf) Konuşma, bağlaç kullanmadan sözcük birleştirme, “baba geldi”.

ü  Söz Dizimi (Sentaks), Sözcükleri cümle yapmaktır.

ü  Pragmatik, dilin günlük kullanımının nasıl olduğunu bilmek. Teyze ile abla farkını kavrama.

ü  Alıcı Dil, İki türlüdür: 1. Sözcük üretimi için bekleme eğilimi, 2. Kendisine yöneltilen ifadeyi kavrama yeteneği. Örneğin baba kızına seni parka götüreyim mi der, kızı eliyle kapıyı işaret eder (sözcük üretemez ancak mesajı alır).

ü  İfade Edici Dil, cevap verebilme.

ü  Aşırı Kurallaştırma, ilişkili olmayan bütün durumlara uygulama, genelleme. Çocuğun, eve gelen misafiri Ahmet Amca olarak tanıdıktan sonra gelen tüm misafirlere Ahmet Amca demesi. Diğer bir örnek, maç oynayanlara futbolcu dendiğini öğrenen çocuk, tiyatroya gittiğinde oyunculara tiyatrocu demesi.

ü  Eksik Kurallaştırma, yalnızca öğrenilenlerle açıklama eğilimi, ayırt etme. Çocuğun, Ahmet Amcan senin büyüğün ona saygı duymalısın sözüne bağlı olarak büyükleri arasında sadece Ahmet’e saygı duyması.

ü  İçsel Konuşma, bireyin kendi içinden yaptığı konuşmalar. Eğer bu konuşmayı sözcüklerle ifade ediyorsa Monolog adını alır.

ü  Benmerkezci Dil, karşısındakinin duygu ve düşüncelerini dikkate almadan, anlaşılma kaygısı olmadan konuşma (Piaget, Okul çağına kadar)

ü  Yansıtıcı Konuşma, karşılıklı konuşma sırasında karşımızdaki kişinin içini dökmesi, kendini ifade etmesi yoluyla başarmak için nelere ihtiyacı olduğunu kendi cümlelerinden çıkarmak.

Karşılaştırma: