Bir çeşit doğru akım üreticisi. Jeneratör olarak da bilinir. Dinamolar, çoğunlukla akümülâtör bataryalarını doldurmaya yarar. Şekil ve yapı bakımından alternatöre benzer.

Bir tel ya da bobin (tel sargı) bir mıknatısın yakınında hareket ettirilirse, bu telin ya da bobinin uçlarına bağlanmış bir ölçme aygıtı, telden elektrik akımının geçtiğini gösterir. Mıknatısın çevresindeki manyetik alanın değişmesiyle indüklenen bu akıma indüklenmiş akım denir. Tel ya da bobinin mıknatıs çevresindeki hareket yönü tersine çevrildiğinde, akım da ters yönde akmaya başlar. Tel ya da bobinin hareketi durduğu anda da elektrik akımı kesilir. Bu yüzden, bobinin sürekli dönmesini sağlamak için iletken tel, armatür adı verilen demir bir makaraya sarılır. Elektrik akımı, sürekli dönen bobinlerden, toplaç (kolektör) adı verilen bileziklerle alınır.

Yarım bilezik şeklinde birbirine dokunmayan iki metal toplaçtan birine bobinin bir ucu, ötekine de bobinin öteki ucu lehimlenir. Bobin manyetik alan içinde düzgün bir biçimde döndürüldüğünde, oluşan indüksiyon akımı birbirine dokunmayan metal toplaçlara gelir. Toplaçlar tel çerçevede oluşan akımı tek bir yönde vermeye yarar. Toplaçlardan tek bir yönde çıkan bu akım, toplaçlara dokunan fırçalar aracılığıyla kullanılacağı devreye alınır. Yönü hiç değişmediğinden bu akım doğru akımdır. Doğru akım jeneratörleri bisikletlerde de yaygın olarak kullanılır. Otomobillerde dinamo, akümülâtör bataryasının yeniden dolmasını ve otomobil çalışırken elektrik donanımının beslenmesini sağlar.

İLGİLİ KONULAR

Doğru Akım (DC)