özellikle Batı Anadolu köy yiğidi,zeybek topluluklarının başkanına verilen isim.

Halk arasında “ağabey” anlamında kullanılır. Osmanlıların son zamanlarında, devlet otoritesine karşı kendilerini dağların hâkimi îlân eden çete başları için de “efe” kelimesi kullanılmıştır. Ekserisi kânun kaçaklarından meydana gelip, dağlara çıkan zeybekler, aralarında yiğitlik, mertlik, cesâret göstereni başkan seçerek, ona efe derler ve tâbi olurlardı. İstiklâl Savaşı zamânında Yörük Ali, Demirci MehmedEfe gibi efeler, düşmanla çete savaşları yaparak çok faydalı olmuşlardır.

Efelerin hiç tâviz vermeden kendi aralarında geçerli, uyulması gereken kânunları vardı. Adı, sanı, ünü ne olursa olsun hiçbir efe bu kânunların dışına çıkamazdı.Özel giyimleri ve kullandıkları silahlarla çevrenin dikkatini çekerlerdi. Ayrıca Doğu Anadolu’da bilhassa Erzurum ve çevresinde irşâd eden mürşid de bu adla anılmıştır. Arvaslı Mehmed Efe gibi.