Alm. Ägäische Zivilisation (f), Fr. Civilisation (f) égéenne, İng. Aegean civilisation. Anadolu’nun batı kıyıları, Girit,Ege adaları ve Yunanistan’da M.Ö. 3000 ile 2000 yılları arasında gelişmiş bulunan medeniyet. Geniş bölgeye yayılan bu insanların ortaya koyduğu medeniyette mahallî ayrılıklar bulunmakta ise de bir bütün olarak değerlendirilir. Bunların Anadolu’dan batıya göçtükleri tahmin edilmektedir.

Ege Medeniyetinin gelişmesini dörde ayırmak mümkündür:

Girit Medeniyeti

İlkMinos devri (M.Ö. 2600-2000 yılları arasında): Bu devirde Doğu Girit’te küçük liman şehirleri kurulmuştu. İç kısımlarda ise bâzı duvar kalıntılarına rastlanmıştır.Yapılan kazılarda çok renkli ve değerli taşlardan çömlekler, çeşitli motiflerle süslü mühürler, çeşitli biçimde altın işlemeler ortaya çıkarılmıştır.

Orta Minos devri (M.Ö. 2000-1550 yılları arasında): Knossos ve Phaistos saraylarının en eski kısımları bu devre aittir. Sarayların duvarları alçı ile sıvanmış düz renge boyanmıştı. Bu devrin, Kamares seramikleri, toprak kaplardan en önemlileridir. Mühürler toprak tabletlerde rastlanan eşyâlardandır.

İleri Minos devri (M.Ö. 1550-1150): Bu devir Girit sanatının en yüksek devridir.Meşhur saraylardan Knossos, Phaistos, Hagia Triada ve Mallia yontulmuş taşlardan yapılmış, harç olarak da balçık kullanılmıştır. Fildişi, bronz ve pişmiş topraktan yapılan heykelcikler, akropotlar ile dua edenleri göstermektedir.Altın işlemeler, mâdenî âletler bu devir medeniyetini sembolize etmektedir. Bitki motifleri ile, deniz hayvanlarının figürlerine vazolarda çok rastlanmaktadır.Orta Minos devrinde yavaş yavaş görülmeye başlanan resim-yazı gitgide çizgisel yazı şekline çevrilmiştir.

Hellas Medeniyeti

İlk Hellas devri (M.Ö.2600-2000): Bu devirde yerleşme bölgeleri yavaş, yavaş şehirleşmeye başlamıştır. Bu zamanda Girit Medeniyetinin etkisi görülmeyip, bulunan toprak küpler mat renkli olup sırla kaplıdır.Küp ve taşların ağızları çoğunlukla gaga şeklindedir.

Orta Hellas devri (M.Ö. 2000-1550): Bu devir mezar şekilleri ve seramik tipleri bakımından diğer devirden ayrılır. Diğer devirdeki mat çömleklerin yanında cilalı renkli çömleklere de rastlanır.

İleri Hellas Mykenai devri: Minos biçimciliğinin etkisi daha çoktur.Yalnız bunlar o zamânın özelliğine göre işlenmiştir. Mezarları kubbeli olup bu tip örneklerin en eskileri bu devre âittir.Ölülerin tekrar dirileceklerine inandıkları için mezarlara koydukları altın süs eşyaları, bronz ve beyaz mermerden yapılan silahlar, kaplar, vazolar, yapılan kazılar sonu ortaya çıkarılmıştır.

Kyklad Medeniyeti

Sanat bakımından Girit Medeniyetinden çok geridir. Kazılarda bulunanlar bu medeniyetin İlk Minos devrinden eski olmadığını göstermektedir. Daha sonraki zamanlarda Minos ve Mykenai etkisi görülür.

Batı Anadolu Medeniyeti

Yapılan kazılarda bu devre âit başlıca eserlerTroia şehrinde bulunmuştur. Şehir kat, kat olup birinci ve ikinci katlar M.Ö. 3000 yılının ortasından kalmadır. Therme gibi bazı yerlerde de şehirler ortaya çıkarılmıştır. Bu devrin en önemli seramik biçimleri gagalı olanlardır.İç Anadolu’nun bu devre âit kültürleri ile tamasları varsa da Ege ile irtibatları daha fazladır.

Ege havzasında yaşayan bu insanların, putperestçe bir hayat sürdükleri; medeniyetin, insanların ruhlarını rahat ettiren fonksiyonundan mahrum oldukları görülmektedir. Hatta, eski Yunanlılarda Pederâstie’nin (Gulâmperestlik’in) yaygın olduğu bâzı kitaplarda yazılıdır.