Deneysel Olmayan (Betimsel) Yöntemler 

ü  Gözlem

1. Kontrollü (Laboratuar) Gözlem

2. Doğal Gözlem

ü  Görüşme (Mülakat)

ü  Örnek Olay (Vak’a) İncelemesi

Araştırma konusu sadece bir kişi ya da kurum üzerinde incelenir.

ü  Anket – Tarama Yöntemi

Anket ya da test uygulanır.

ü  Etnografik Çalışma (Kültürel Farklılıklar)

Toplum değerlerinin, inançlarının bireyin gelişimini nasıl etkilediği incelenir.

Deneysel Yöntemler

ü  Bağımsız Değişken

ü  Bağımlı Değişken

ü  Kontrol Değişkeni 

Okul öncesi eğitimin, çocukların zihinsel gelişimi üzerindeki etkisi incelenirken, iki öğrenci grubu belirlenir. Bunlardan biri deney grubu (verilen), diğeri kontrol grubu (verilmeyen). Bu örnekte Okul öncesi eğitim bağımsız değişken, zeka puanı ise bağımlı değişkendir.

İstatistiksel Yöntemler

ü  İlişki (Korelasyonel Yöntem)

1 ile -1 arasında bir değerdir. Olumlu ilişki (her ikisi de artıyorsa) 0-1 arası, negatif ilişki (biri artarken diğeri azalıyorsa) -1 - 0 arası ve 0 ilişkisizliği ifade eder.

NOT: Deneysel çalışmalar değişkenler arasında neden – sonuç bulur. İlişkisel yöntem ise değişkenler arası ilişki olup olmadığına bakar.

Gelişimsel Yöntemler

ü  Kesitsel, aynı anda farklı yaşlardaki bireyler incelenir.

ü  Boylamsal, aynı bireylerin farklı zamanlarda tekrar tekrar incelenmesi ile.

ü  Sırasal, Kesitsel ve Boylamsal bir arada kullanılır. Yani farklı yaş gruplarındaki bireyler yıllar boyunca tekrar tekrar incelenir.

Konusuna Göre Araştırmalar

ü  Normatif, bireylerin ortak yönlerini dikkate alarak yapılan araştırmalar. 

ü  İdiyografik, bireysel farklılıkların da dikkate alındığı araştırma yöntemleri.