Buğday ya da öteki tahılların unundan, önceden mayalandırılıp su ve tuz katılmış hamurun pişirilmesiyle elde edilen besin maddesi. Günümüzde modernleşen mayalama işlemi, binlerce yıldan bu yana bilinen aynı tarifle yapılmaktadır. İlk ekmek yapan insanlar olan Mısırlılar, ekmeği aynı zamanda dini törenlerde sunu olarak da kullanıyorlardı. Yapılan kazılarda M.Ö. 3500'lü yıllara ait kalıntılarda ekmek kırıntılarına rastlanmıştır. Birçok yerde hâlâ insanların temel beslenme maddesi olan ekmek, insanın açlığını somutlaştıran bir simgeye de dönüşmüştür.

Eskiden, daha önce mayalandırılmış az miktarda hamurun eklenmesiyle yapılan mayalama bugün, dozu ve mikroptan arınmışlığı titizlikle kontrol edilmiş sıvı ortamlarda yetiştirilen mikroorganizmalarla sağlanır. Mayalanmayı yapan hücreler bir tür mantardır. Fırıncıların kullandığı maya Saccharomyces cerevisiae adlı tek hücreliden elde edilir. Maya, şekerleri alkol ve karbon gazına çevirerek hamurun kabarmasını sağlar.

Gerekli malzemelerin yoğrularak esnek bir hamur hâline getirilmesiyle başlayan ekmek yapımı, hamurun mayalanmaya bırakılmasıyla sürer. Sonra fırıncı, hamuru ekmek şeklini vereceği toplara ayırıp, ikinci kez mayalanmaya bırakır. Son aşamada ekmekler, kalıp, tava veya geniş tepsilerde pişirilir.

İçinde %50 oranında glikoz barındıran ekmek, yağ bakımından fakirdir. İçerdiği bitkisel proteinler, mineral tuzlar ve vitaminler sayesinde oldukça zengin bir besin kaynağıdır. Avrupa'da yükselen yaşam düzeyine bağlı olarak ekmek tüketimi, yerini 20. yüzyılın başından itibaren ete bırakmaya başlamıştır. Buna karşılık Türkiye'de, ekmek tüketiminde geçmiş yıllara göre önemli bir değişiklik yoktur. Kırsal kesimde olduğu gibi şehirlerin dar gelirli kesiminde de ekmek hâlâ en çok tüketilen besin maddesidir. Kırsal kesimde mayasız ekmek de yapılır. Sacda pişirilen ekmeğe bazlama ya da yufka denir. Tandırda pişirilen ekmeğin en yaygını da pidedir.