Dört halife döneminden sonra Arabistan'da iktidarı ele geçiren ve İslâm devletine egemen olan Arap hanedanı. Adı, kurucusu Ebu Süfyan oğlu Muaviye'nin Beni Ümeyye ailesinden olmasından gelir. İslâm devletini yönetmeye başlamaları, nedeni Hz. Osman'ın öldürülmesi olarak gösterilen sülâleler arası bir anlaşmazlığın sonucudur.

Hz. Muhammed'in eşi ve Hz. Ebubekir'in kızı olan Hz. Ayşe'nin bir deve üstünde savaşa katılmasından dolayı "Cemel vakası" olarak bilinen savaşın ardından, Hz. Ayşe ve sülâlesi, yenilgiyi kabul ederek Hz. Ali'ye boyun eğdiler. Ancak bu kez Hz. Ali'nin karşısına, Hz. Osman'ın soyundan gelen I. Muaviye çıktı. İktidarı ele geçirmek bahanesiyle Hz. Osman'ın öldürülmesinden Hz. Ali'yi sorumlu tutuyor ve katillerini istiyordu. Hz. Ali'nin bu isteği reddetmesi üzerine, 657 yılının ilkbaharında 110 gün sürecek bir savaş başladı. Hz. Ali savaşı kazanmak üzereyken, Muaviye'nin askerlerinin mızraklarının ucuna Kur'an sayfaları takarak Kur'an'ın hakemliğine sığındıklarını belirtmelerinden etkilenen Irak birlikleri savaşmak istemeyince, anlaşma konuşmaları başladı.

Uzun tartışmalardan sonra hakem olarak ortaya çıkan Amr ibnül'as, Hz. Ali'nin halifelikten istifa edip yeniden seçilmesini önerdi. Hz. Ali, bunun bir hile olabileceğine inanmayıp halifeliği bıraktığını açıklayınca Amr ibnül'as, Muaviye'yi halife ilân etti. Küfe'ye çekilen Hz. Ali, yine de bundan sonraki dört yıl boyunca, büyük bir çoğunluk tarafından halife sayılıyordu. Hz. Ali, 24 Ocak 661'de öldürülmesinden sonra Dicle'nin doğusundaki eyaletleri yönetimi altına alan Muaviye, böylece Emevi Devleti'ni kurmuş oldu.

Emevi hanedanı iktidarı 14 halifeyle 89 yıl (661-750) ellerinde tutmuştur. Ancak 749'da batıdaki illerin desteğini alan Haşimiler, Ebu'l-Abbas'ın halifeliğini ilân ettiler. Böylece Emevilerden sonra iktidara gelecek Abbasi hanedanının ilk halifesi Ebu'l-Abbas oldu. Sınırların çok genişlemesi, merkezi otoritenin zayıflaması ve Abbasi hanedanının muhalefeti nedeniyle Emeviler 750'de yıkıldı.