Orta beyin bölgesinde bulunan ve ışık döngüsüyle aktive olan endokrin bezi. Şekil olarak çam kozalağına benzemesi nedeniyle "kozalaksı" anlamına gelen "pineal" sözcüğüyle ifade edilen "epifiz serebri" (epiphysis cerebri), organizmada birçok endokrinolojik etkinlikten sorumlu oluşumlar üzerinde "en üst düzeyde düzenleyici" rolü üstlenen nöroendokrin bir organdır. Melatonin hormonu burada üretilir.
Beyindeki bu fındık büyüklüğündeki organın insanın ruhsal durumu üzerinde önemli bir etkisi vardır. Ürettiği melatonin hormonunun etkisi, yatıştırıcı ilâçlarınkine benzer; insanı hareketsizleştirir, uykulu ve yorgun yapar. Epifiz melatonini yalnızca karanlıkta üretir. Buna karşılık gözün ağ tabakası tarafından alınan ve sinir yollarıyla epifiz bezine iletilen ışık melatonin üretimini azaltır ve insan hem fiziksel olarak etkinleşir hem de neşelenir.
Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.