Alm. Phagozytoseae (f), Fr. Phagoctose (f), İng. Phagocytosis. Vücûdun tabiî müdâfaa sisteminin üyeleri olan bâzı hücrelerin, dışarıdan giren bakteriyi içlerine alıp öldürmeleri. Bu hücrelerin en mühim olanları, parçalı çekirdekli akyuvarlar ve monositlerdir. Gerçekte Fagositoz “yemek” mânâsına gelmektedir.

Fagositoz, kabaca iki kademede gerçekleşir. Bakterinin tanınıp hücreye yapıştırılması ve hücre içine alınıp tahrip edilmesi. Hücrenin bakteriyi yabancı ve zararlı olarak tanıması “kompleman” adı verilen maddeler tarafından sağlanır. Fagositoz yapacak hücrenin zararlı bakteriye doğru hareket etmesine “kemotaksis” denir. Bakterinin hücreye yapışıp içeri alınmasını “opsonin” adı verilen maddeler sağlar ki, bu olaya da “opsoninizasyon” denir. İçeri alındıktan sonra, çeşitli enzimler vâsıtasıyla bakteri sindirilir.

Fagositoz, vücûdu enfeksiyonlara karşı koruyan en önemli mekanizmalardan birisidir. Vücûdun herhangi bir yerinde iltihap olduğu zaman kemik iliğinde fagositoz yapıcı hücrelerin yapımı hemen kamçılanır ve kana geçerler. Bu sebeple vücudda iltihap olup olmadığı kandaki akyuvar (lökosit) sayısına bakılarak anlaşılabilir. Normalde milimetreküpte 5-7 bin olan lökosit sayısı, iltihap anında iltihabın şiddetine göre artar ve genellikle 10.000’i aşar. Fagositoz mekanizmasında bir aksaklığın olması hâlinde, enfeksiyon hastalıkları hızla meydana gelir ve hastayı hayâtî tehlikeye sokar.