DEVLETİN ADI Fiji Cumhûriyeti

BAŞŞEHRİ Suva

NÜFÛSU 740.000

YÜZÖLÇÜMÜ 18.274 km2

RESMÎ DİLİ İngilizce

DÎNİ Hıristiyan

PARA BİRİMİ Fiji Doları

Avustralya’nın doğu tarafında 3000 km mesâfede, Yeni Zelanda’nın 1770 km kuzeyinde, Büyük Okyanus’un güneydoğusunda 300 adadan müteşekkil bir ülke.

Târihi

Alman gemici Abel Dasman 1643’te burayı keşfeden ilk Avrupalı oldu. Meşhur gemicilerden kaptan James Cook 1774’te adaların güney kısımlarını ziyâret etmiştir. 1789’da Kaptan William Blig da Fiji’ye uğramıştır. İlk Avrupalı tâcirler gemi inşâsında kullanılan ağaç ve deniz hıyarları aramak için buralara gelmişlerdir. Fiji’yi meydana getiren adalar hakkında ilk kayda değer araştırma 1840’ta Cherles Wilkes tarafından yapılmıştır. Kabîleler hâlinde yaşayan Fiji halkı, 19. asrın başlarında hâkimiyet için bir iç savaşa girdiler. 1874’te İngilizler stratejik önemi bakımından burayı kanlı bir savaşla işgâl ederek sömürge hâline getirdi. 10 Ekim 1970 senesinde ise bağımsızlık kazandı. Fakat İngiliz Milletler Topluluğunun üyesi olmaya devâm etmektedir. 1987’de darbe ile yönetimi ele geçiren Rabuka, Cumhûriyet îlân etti.

Fizikî Yapı

Adalar topluluğunun 386 km, kuzey batısında bulunan Rotuma Adası da Fiji’ye bağlıdır. Rotuma Adası da dâhil olmak üzere toplam yüzölçümü 18.274 km2dir. Ülkeyi meydana getiren 300 kadar adadan ancak 100 kadarı meskûndur. En büyük adaları 10.388 km2lik Viti Levu ile 5535 km2lik Vanau Levu adalarıdır. Diğer adalar volkanik ve mercan adalarıdır. Viti Levu Adasındaki Tomonivi veya M. Victoria Dağı 1323 m ile ülkenin, dolayısiyle adanın en yüksek noktasıdır. Özellikle küçük adaların sâhillerinde plajlar mevcuttur.

İklim ve Bitki Örtüsü

Tropikal okyanus iklimine sâhip olan bir ülkedir. Senelik sıcaklık ortalaması 16-32°C arasında değişir. Tropikal fırtınalar çoğu zaman kasırga hâline dönüşerek, ülkeyi tesirleri altına alırlar. Serin güneydoğu alizeleri mayıs ile ekim ayları arasında ülkeyi tesiri altına alır. Yıllık yağış ortalamaları, doğuda 1500 mm, kuzeybatı sâhillerinde 3000 mm’dir. Rüzgârların bol olduğu güney-doğu bölgelerinde ise daha da artar. Tabiî zenginlikleri iklimin gereği ülkenin yarısını kaplayan tropik ormanlardır. Geri kalan kısımları da yeşilliklerle kaplı olan ülkede kayda değer yabânî hayvan yoktur.

Nüfus ve Sosyal Hayat

Ülke nüfûsu yaklaşık olarak 740.000’dir. Bilinen ilk halkı ülkenin yerlileri Malezyalılardır. Polenezyalılar ile ülke yerlilerinin karışımı olan melezler ülkenin doğusundaki adalarda daha çoktur. Yerlilerden sonra gelen ikinci etnik grup, 1879-1916 seneleri arasında şeker pancarı çiftliklerinde çalıştırılmak üzere civar bölgelerden sözleşmeli olarak getirilip, daha sonra burada kalan işçilerin torunlarının meydana getirdiği topluluktur.

Resmî dili İngilizcedir. Fiji’de ayrıca yerli kabîlelerin kullandıkları kendi lisanları ile Hint lisanı da az olarak kullanılır. Okuma-yazma bilenlerinin toplam nüfûsa oranı % 80’dir. İlkokul ve ortaokul sayısı yeterli seviyededir. İlk öğretim parasız ve mecbûridir. Üç tâne üniversitesi vardır. Fijideki en eski üniversite 1968’de kurulan Güney Pasifik Üniversitesi olup başşehri Suva’dadır. Viti Leva Adasının güney doğu sâhillerinde kurulmuş olan Suva, en büyük şehri ve aynı zamanda başşehridir. Ülkenin en önemli limanı bu şehirdedir. Suva şehri ülke nüfûsunun % 10’unu da barındırmaktadır. Diğer önemli şehirleri; Viti Leva adası üzerindeki önemli şekerpancarı merkezi ve liman şehri olan Lautoka ile altın mâdeni merkezi olan Vata Koula’dır. Ülke nüfûsunun % 37’si şehirlerde, kalanı ise köylerde yaşar. Halkın çoğunluğu Hıristiyan olup, kalanlarının bir kısmı Hindu ve az miktarda da Müslüman vardır. Ülke yönetimi 52 üyeli bir parlamento tarafından yapılır. Fiji bağımsızlığını kazandığı günden iki gün sonra yâni 13 Ekim 1970’de Birleşmiş Milletler Teşkilâtına girmiştir.

Ekonomi

Fiji’nin ekonomisi genel olarak zirâate dayanır. Şekerpancarı ve şekerkamışı, çiftliklerde en çok yetiştirilen mahsuldür. Hindistancevizi başta gelen ticârî ürünlerindendir. Ülkede yetiştirilen diğer ürünler pirinç, muz, mısır, baklagiller, turunçgiller ve tütündür. Bunlardan başka, sâdece iç tüketimi karşılayacak miktarlarda kulkas, manyok, ekmekağacı ve hint elması yetiştirilir. Hayvancılık büyük ve küçük baş hayvanların beslenmesi şeklinde yapılır. Sığır ve keçi yetiştiriciliği kurak bölgelerde ve Viti Leva Adasının yağışlı bölgelerinde önemli derecededir. Ormanlar tabiîdir. Bunların yanında hükûmet tarafından ağaçlandırma çalışmaları sâyesinde her geçen gün çoğalmaktadır. Orman sanâyii, özellikle kerestecilik üzerine kurulmuştur. Mâdenlerinden altın en önemli olanıdır. Bundan başka Viti Leva’da manganez ve Vanau Leva’da bakır mâdenleri çıkarılır. Sanâyii gıdâ ürünleri îmâli başta olmak üzere dokuma, yapı malzemeleri, mobilya üretimi gibi dallarda gelişmiştir. Turizm ülkede son zamanlarda gelişme gösteren bir ekonomik faaliyettir. Bunun yanısıra antika eşyâ üretimi de gelişmektedir. Büyük Okyanus üzerinde Kuzey Amerika ile Güney-Doğu Pasifik bölgelerindeki hava ve deniz yollarının kavşak noktasıdır. Bu bakımdan stratejik ehemmiyeti oldukça fazladır.