Kişilik oluşumuna yön veren 3 temel kavram olduğunu savunur.

BİLİNÇ SINIFLAMASI (Topografik Kişilik Kuramı)

Buna göre insanın bilinçlilik durumu 3 bölümde oluşur.

ü  Bilinç (Farkında olduğumuz yaşantılar.)

ü  Bilinçaltı (O an farkında olmayıp düşününce bulabileceğimiz.)

ü  Bilinçdışı (Davranışların temelinde bu düşünce - materyaller bulunur.)

KİŞİLİK YAPISI (Yapısal Kişilik Kuramı)

Freud’a göre kişilik 3 bölümden oluşur.

ü  İd (Alt benlik)

§  İnsanın ilkel yanı, sınır tanımayan istekler.

§  Biyolojik kökenlidir.

§  Haz ilkesine göre hareket eder.

§  Biriken gerilimi refleks eylemler (göz kırpma, hapşuruk) ve birincil süreçler (rüya) yoluyla atar.

ü  Ego

§  Akılcı ve mantıksal kişilik yönü, karar organı.

§  Psikolojik kökenlidir.

§  Gerçeklik ilkesine göre hareket eder.

§  İkincil süreçleri kullanarak hazı erteler.

§  Çocuk 8 aylıkken ben / ben olmayan farkını anlaması (Piaget’a göre doğadan ayrışma) ile birlikte id evrim geçirir ve kişiliğin mantıksal yönü ego oluşur.

ü  Süperego (Üst benlik)

§  Ahlaki değerlere uyma ve kusursuzluk yönü.

§  Toplumsal kökenlidir.

§  Hazı tamamen bloke eder.

§  Vicdan (Suçluluk) ve Ego İdeali (Gurur) süperegonun belirtileridir.

İd, Ego ve Süper Ego arasında dinamik ilişkiler vardır (Psikodinamik Kuram).

Ego’nun Karşılaşabileceği 3 Tehlike:

Gerçeklik Anksiyetesi: Dıştan gelen tehlike, engelleme.

Nevrotik Anksiyete: Id’in içgüdüsel ve gerçekdışı istekleri.

Vicdani Anksiyete: Süperego’nun cezalandırması.

PSİKO – SEKSÜEL GELİŞİM DÖNEMLERİ

1. Oral Dönem (0-1 Yaş)

Ağız haz kaynağıdır. Çocuğun beslenmesine dikkat edilmelidir. Dönem başarıyla atlatılırsa çocukta güven duygusu kazanılır, aksi takdirde normal dışı kişilik özellikleri (aşırı iyimser, kötümser, bağımlı) geliştirebilir.

2. Anal Dönem (1-3 Yaş)

Dışkılama organı haz kaynağıdır. Çocuk bu dönemde kaslarını kontrol etmeyi öğrenmelidir. Tuvalet eğitimi iyi olanlar uyumlu, özerk, özgür, yaratıcı, üretken, aktif bireyler olurlar. Aksi takdirde inatçı, dik kafalı, titiz, kızgın, cimri, eli açık, bağnaz, dağınık, dengesiz ve yıkıcı olabilirler.

3. Fallik Dönem (3-6 Yaş)

Cinsel organ haz kaynağıdır. Bu dönemde erkeklerde oedipus ve iğdişlik (cinsel organı kaybetme korkusu), kızlarda elektra karmaşası yaşanabilir. Dönemin başarıyla atlatılması sosyallik, sağlıklı iletişim, sağlıklı cinsel yaşam kazanımlarını beraberinde getirir. Aksi takdirde eş seçmede zorlanma, cinsel soğukluk vb. edinilir.

4. Latent (Gizil) Dönem (6-12 Yaş)

Gizil Dönem, ergenlik öncesi bekleyiş. Çocuk farklı şeylerle uğraşır ve zihinsel işlemler yapmayı sever. Cinsel konulardan kaçarlar ve yüceltme - bastırma savunma mekanizmalarını sıklıkla kullanırlar. Çocuğa başarı duygu kazandırılmalıdır, aksi takdirde çocukta yetersizlik, aşağılık duyguları gelişebilir.

5. Genital Dönem (12-18 Yaş)

Cinsel gelişim hızlanır, cinsel olgunluk, istekler. Freud’a göre 18 yaşında kişilik gelişimi tamamlanır. Birey bu dönemde başarılı bir kişilik geliştirirse kendi güçlerini gerçekleştirir, sevgi dolu ilişkiler kurar ve anne babasından bağımsızlaşır.

Bu Kurama Göre Bazı Bireysel Durumlar

ENGELLEME

Herhangi bir davranışın içsel ya da çevresel nedenlerle engellenmesi. Bunun sonucunda öfke, kaygı, kaçınma vb. durumlar oluşur. Buna karşın engelleme kısmi olursa çözüme de götürebilir.

ÇATIŞMA

1. Yanaşma – Yanaşma

Sinemaya mı gitsem, kütüphaneye mi gitsem?

2. Yanaşma – Kaçınma

Zayıflamak istiyor fakat pasta yiyemiyorsa.

3. Kaçınma – Kaçınma

Aşağı tükürsen sakal, yukarı tükürsen bıyık.