Kafkas mücâhidlerinin ilk lideri ve Şeyh Şâmil’in hocası. 1795 yılında Dağıstan’da Avarların oturduğu Gimri köyünde doğdu. Genç yaşında Gâzikumuklardan Şeyh Cemâleddîn’e talebe oldu. İyi bir tahsil gördü. Bağdat’ta Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî hazretlerinden feyz aldı.

Dağıstan’da yeni bir uyanış başlatan Gâzi Muhammed, İslâmiyetin girdiği yerde dîne uymayan örf ve âdetin hükmünün kalmayacağını açıkladı. Bu hususta İkâmetü’l-Burhân alâ İrtidâdi Urafâ-i Dağıstan adı ile bir kitap yazdı. Ruslara ve Rusları destekleyen Avar hanlarına karşı mücâdele başlattı. Küçük menfaatler sebebiyle araları açılan Kafkas kabîlelerini bir araya getirdi. Şeyh Şâmil’le birlikte Avar Hanlığının başkenti Hunzah’ı kuşattı ise de almayı başaramadı (1830). Avar hanları Ruslardan destek istediler. Gâzi Muhammed, Şeyh Şâmil’le birlikte Hazar Denizi kıyısındaki Tarku’ya taarruz etti. Rusların yetişmesi üzerine geri çekildi. 1831’de Tarku’yu ele geçirip Derbend ve Kızılyar’ı kuşattı. 1832 baharında mücâdele şiddetlendi. Ruslar, General Von Rosen komutasında Çeçenistan ve Avaristan üzerine yürüyerek Gimri’ye ulaştılar. Gâzi Muhammed ve Şeyh Şâmil süratle Gimri’ye döndüler. Burada yapılan kanlı çarpışmalardan sonra Gâzi Muhammed şehid oldu. Şeyh Şâmil yaralandı. Gimri Rusların eline geçti. Ama Gâzi Muhammed’in Kafkasya’da Ruslara karşı yaktığı cihâd ateşi sönmedi. Yardımcılarından Hamzâ Bey imâm seçilip mücâdeleye daha da şiddetli bir şekilde devâm edildi. Onun da şehid edilmesiyle Şeyh Şâmil imâm oldu. (Bkz. Şeyh Şâmil)