963 yılında İran'ın kuzeyindeki Horasan'da, Afganistan'da ve Hindistan'ın kuzeyinde kurulan Türk devleti. Kurucusu Samanilerin Horasan Valisi Alp Tigin'dir. Başkenti Gazne kentidir. Öteki önemli kentleri; Hemedan, Semerkant, Pencap, Belh, Merv şehirleridir. Gazneliler Devleti'nin kurucusu Alp Tigin öldükten sonra, Gazneliler Devleti'nin güçlenmesinde büyük rolü olan Sebük Tigin başa geçmiştir. Sebük Tigin'in 997'deki ölümünün ardından da devletin başına Gazneli Mahmut geçmiştir.

Gazneli Devleti en parlak dönemini Gazneli Mahmut döneminde yaşamıştır. Sultan unvanını kullanan Gazneli Mahmut, Türk- İslâm devletleri arasında bu unvanı kullanan ilk Türk hükümdarıdır. Sultan Mahmut, Hindistan'a yaptığı seferlerle, devletin sınırlarını Ganj Irmağı'na kadar genişletmiş, İslâmiyetin, Afganistan, Pakistan ve Hindistan'da yayılıp gelişmesini sağlamıştır. Bu seferlerde kazandığı başarılar, Sultan Mahmut'un İslâm dünyasındaki ününü artırmıştır.

Gazneli Devleti çok çeşitli topluluklardan oluştuğu için, ülkelerinde ulusal bir birlik kuramamışlardır. İmparatorlukta saray dili Türkçe, resmi dil de Arapçadır.

Sultan Mahmut 1030 yılında ölünce yerine oğlu Mesut geçmiştir. Sultan Mesut zamanında Selçuklular hızla büyüyerek, Gazneliler için tehlike oluşturmaya başladı. Bu tehlikeyi gidermek isteyen Mesut, Selçukluların güçlenmesini önlemeye çalıştı, onlarla sık sık çatışmalara girdi. Selçuklularla 1040 yılında yapılan Dandanakan Savaşı'nda yenilen Gazneliler, güçlerini kaybetti. İran ve Orta Asya'daki bütün toprakları Selçukluların egemenliğine geçti. 1186 yılında Gurluların Lahor'u ele geçirmesiyle Gazneli Devleti yıkıldı.