Alm. Kohlensaurehaltiges Wasser; Brauselimonade (f), Fr. Au (limonade) (f) gazeuse, İng. Lemonade (sweetened carbonated water). İçine karbonik asit, sitrik veya tartarik asit, şeker ve esans konarak hazırlanan ve basınçlı havayla şişelere doldurulan alkolsüz içki. Serinletici ve ferahlatıcı etkileri olan gazozlar, içinde bulunan maddelere göre âdi (sâde) ve meyveli olmak üzere ikiye ayrılırlar. Çeşitli renk, koku ve çeşnide olan gazozların yapılış tarzları aşağı yukarı aynıdır. İçinde çözünmüş hâlde bulunan karbonik asidin uçup gitmesini önlemek için basınca dayanıklı kapalı kaplarda saklanırlar.
Çeşitli târihlerde yayınlanan “Gıdâ Maddelerinin ve Umûmî Sıhhati İlgilendiren Eşyâ ve Levâzımın Husûsî Vasıflarını Gösteren Nizamnâme”de, gazozlarda bulunması gereken sıhhî vasıflar bildirilmiştir. Buna göre, gazozların îmâlinde kullanılacak suyun, karbonik asidin saf olması ve yine sitrik veya tartarik asidin saf olması ve litredeki gramın 1,5 garamdan az olması gerekmektedir. Gazozların litresinde en az 80 gram sakkaroz şekeri bulunması yine Nizamnâme gereğidir.
Îmâlâtı: Ülkemizde gıdâ sanâyinin Alkolsüz içkiler kolunda yer alan gazoz, 1930’lu yıllardan beri üretilmektedir.
Gazoz îmâlâtı şurubun hazırlanması ile başlar. Toz halinde şeker, paslanmaz çelik kazanlarda su ile eritilip 90°C’ye kadar ısıtılarak, pastörize edilir. Filtre edilerek berraklaştırılır, yabancı maddeler ve kokudan arıtıldıktan sonra, soğutularak son mâmul tanklarına aktarılır. Burada gazozun cinsine göre diğer hammaddeler ilâve edilip, bir müddet dinlendirilir ve dolum hattına alınır. Özel bir makina ile karışım elde edilir ve karbondioksit ilâvesi yapılır. Dolum makinasına alınır. Şişe yıkama makinasında yüksek ısıda özel kimyâsal maddelerle yıkanan şişeler el değmeden dolum makinasına gelir. Burada dolup kapatıldıktan sonra kasalanarak ambara sevk edilir.
Bütün bu işlem sırasında hijyene büyük önem verilir. Kalite unsurunun en büyük faktörü temizliktir.
Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.