Gorki, Maksım - Bilgiler
08/12/2009 20:17
(1868 Nijni Novgorod, Rusya - 1936 Moskova, Rusya) Rus öykü, oyun ve roman yazarı. Annesi ve babası erken yaşta öldüğü için 11 yaşındayken çıraklığa başladı. Çok çeşitli işlerde çalıştı, bir yandan da kendi kendini yetiştirdi. Devrimcilerle arkadaşlık yaptı. 1887 yılında kendini öldürme girişiminden sonra Rusya içerisinde uzun süren gezilere çıktı. Siyasi açıdan kuşku topladığı için polisçe gözlendi. Çehov ve Tolstoy ile tanıştı.

Tiyatro çevresine girdi. Bolşevik bir derginin kurucuları arasına katıldı. 1905 yılında Lenin ile tanıştı. Devrim girişiminin başarısızlığa uğraması üzerine tutuklandı ama Avrupa'daki kamuoyunun baskısıyla kısa bir süre sonra salıverildi. Yeniden tutuklanmamak için Finlândiya'da klâsik yapıtlar yayımladı. Lenin'le arkadaşlığından bilim adamlarını ve sanatçıları korumak için yararlandı. Üç yılını Almanya ve Çekoslovakya'daki kaplıca bölgelerinde geçirdi. Birinci Sovyet Yazarlar Birliği Kongresi'ne birliğin başkanı olarak katıldı.

Bir karakterin kronik biçimde sergilenmesi yöntemine romanlarında da sık sık başvurdu. 1890'ların sonuna doğru öykülerinde toplum eleştirisine doğru yöneldi. Bu durum, Üç İnsan adlı romanında özellikle belirgin bir durum aldı.

Çehov'un tavsiyesi üzerine oyun yazarlığına ağırlık verdi. İlk oyunu Küçük Burjuva, 1902 yılında Moskova Sanatçılar Tiyatrosunda sahnelendi. İkinci oyunu Rusya'da yasaklandı; ama dünya çapında bir tiyatro olayı oldu. Bu yapıtından sonra aydınlarla halk arasındaki ilişkiyi ele alan birkaç oyun yazdı.

1904-1905 yılları arasında Amerika ve Fransa gezilerini gülmece diliyle kaleme aldı.

Ana adlı romanıyla ve Düşmanlar adlı oyunuyla sosyalist gerçekliğin başarılı uygulamalarını ortaya çıkardı. Casus, Okurov Kenti ve Rahibenin Oğlu adlı romanlarında taşradaki küçük burjuva yaşamını sergiledi. Çocukluğum, Gençliğim ve Benim Üniversitelerim başlıklarını taşıyan üç ciltlik otobiyografisi sanatının doruk noktası olarak değerlendirildi. Kaleme aldığı iki büyük romanında devrim öncesi Rusya'da aydınların durumunu irdeledi. Artamonovlar adlı yapıtında bir ailenin üç kuşak boyunca çöküşünü anlattı. Tamamlanmamış olan Klim Sangin'de de Rusya'nın yakın tarihini ele aldı. Yapıtlarındaki en güçlü yanı belli bir ortamı "içerden dışarı doğru" canlandırabilme özelliği oldu.

Başlıca yapıtları şunlardır:

Makar Çudra, Çelkaş, Foma, Maşcan, Na One, Güneşin Çocukları, Düşmanlar, Ana, Vasa Yeleznova, Skozkiob İtalii, Çocukluğum.

Önceki
Önceki Konu:
Grass, Günter
Sonraki
Sonraki Konu:
Gide, Andrã‰

Yapılan Yorumlar

Henüz kimse yorum yapmamış.

Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.

Yorum Yapın

Güvenlik Kodu