Alm. Brille (f), Fr. Lunette (f), İng. Spectacles, eyeglasses, glasses. Gözleri iyi görmeyenlerin baktıkları şeyleri daha iyi görmelerine yardım eden veya gözleri korumaya yarayan çerçeveye yerleştirilmiş cam.

Gözlüğün târihi çok eskidir.Marko Polo 1270 yılında Çin’de ihtiyar kişilerin yakını görmek için gözlük kullandıklarını yazmıştır.Avrupa’da Bacon, yaşlı kimseler için gözlük kullanmanın lüzûmundan bahsetmiştir.İlk ilkel gözlükler, sapsız olup burun üzerine oturtulur, iple bağlanır veya elle tutulurdu. Önceleri bilginler tarafından kullanılırken. On yedinci yüzyıldan sonra yaygınlaşmıştır. 1784’te Benjamin Franklin iki odaklı (bifokal) camları keşfetti ve bundan sonra gözlük cam ve çerçevelerinde çeşitli ilerlemeler birbirini tâkip etti. Prizmaları 1611’de Kepler yapmıştır; astigmat camlar ise 1827’de yapılmıştır.

Genel olarak gözlükler beş grupta toplanır:

1. Dereceli gözlükler: Kırma kusuru olanlar tarafından kullanılırlar.Hipermetropi, miyopi, astigmatizma gibi kırma kusurları ile yaşlılık hipermetropisi veya presbiyopili hastaların mutlaka gözlük kullanmaları gerekir. Böyle kırma kusuru olanlarda, kirpik diplerinde kızarma, gözlerde kızarma, görmede bulanıklık, göz kapaklarını kısarak bakmak, okuma esnâsında yorgunluk ve bıkkınlık, göz ve baş ağrıları belli başlı şikâyetler arasındadır.

2. Zararlı ışıklara karşı koruyucu gözlükler: Zararlı ışınları absorbe eden (emen) veya yansıtan özel olarak îmâl edilen çeşitli renklerde camlardan yapılırlar. Yükseklerde, karda ve deniz kenarında güneş ışınları içindeki ultraviyole ışınlar, gözde keratit meydana getirir. Elektrik kaynağı yapılırken çevreye bol miktarda ultraviyole ışın neşredilir.Yine güneş ışınlarında bulunan enfraruj ışınları, güneşe direkt olarak uzun süre bakıldığında maküla yanıklarına sebeb olabilir.Röntgen cihazlarının meydana getirdikleri X ışınları da göz için zararlıdır.

3. Mekanik koruyucu gözlükler: Mekanik irritan maddelerden korunmak için sanâyide ve günlük hayatta yaygın olarak kullanılmaktadırlar.

4. Kimya, fizik ve ilâç endüstri laboratuvarlarında çalışan personel için koruyucu gözlükler mevcuttur. Bu gibi yerlerde gözü irritan maddelerden korumak, bir ihmal veya kaza sonucu meydana gelecek ağır ve üzücü yanıklardan ve hasarlardan korunmak demektir. Yapılacak iş ve korunulacak maddeye göre özel ve değişik gözlükler mevcuttur.

5. Renkli gözlükler: İsokolor gözlükler, üst kısımları renkli alt kısımları renksiz gözlüklerdir.Gece otomobil kullananlar, karşıdan gelen otoların farlarından korunmak için kullanırlar.Colormatik gözlükler, ışıkta renkleri koyulaşan, karanlıkta açılan gözlüklerdir.Işıktan rahatsız olanlar için yapılmıştır. Ayrıca son gelişmelerden biri de ışık yansımalarını yok eden (eintspagelt) kaplamalı gözlük camlarıyle yüksek numaralı, kişilerde camın hafif olması için organic ve titol camlar da yeni teknolojik gelişmeler arasındadır.

Normalde renkli gözlüğe kimsenin ihtiyacı yoktur.Renkli gözlük ya kişiliği gizlemek veya belirtmek için kullanılmaktadır. İngiltere’de her kişiye yılda iki, ABD’de ise bir gözlük düşmektedir. Özellikle bayanlar tarafından kullanılan renkli gözlüklerin şekilleri, renkleri ve çerçeveleri moda ile her yıl değiştirilmektedir.