Alm. Kuckuck, Fr. Coucou, İng. Cuckoo. Familyası: Gugukgiller(Cuculidae). Yaşadığı yerler: Eski ve Yenidünyâ ormanlarında.Özellikleri:Yumurta asalağı olarak şöhret bulmuşlardır.Yabancı kuşların yuvalarına yumurtlarlar. Yenidünyâ türlerinin çoğu yuva yapar ve yavrularına bakarlar. Böcekle beslendiklerinden faydalıdırlar. Çeşitleri:130 kadar türü vardır. Külrengi guguk (Cuculus canorus), altın guguk (Chrysococcyx cupreus), mor guguk (Cehalcites anthorhynchus), büyük benekli guguk (Clamator glandarius), koel guguk (Eudynamys scolopacea) ve tepeli guguk (Coccystes glandarius) iyi bilinen türleridir.

Gugukgiller âilesinden hafif eğri gagalı, uzun ve sivri kanatlı, uzun kuyruklu, iyi uçucu kuşların ortak adı. Serçe iriliğinden, karga büyüklüğüne kadar değişik renkli 130 türü bilinmektedir. Eski ve Yenidünyâ kıtalarında orman veya diğer yerlerde yaşarlar.Göçmen olanları vardır.Hoş ötüşlerinden dolayı “guguk” adını almıştır.

47 türü kuluçka asalağı olup, yumurtalarını yabancı kuşların yuvalarına bırakır. Dişi guguk gözüne kestirdiği kuşun yuvasını gözler. Kuşun kısa bir ayrılışında yuvaya konarak yumurtalardan birini yiyerek yerine kendi yumurtasını yumurtlar. Guguk yavrusu 12 gün sonra genellikle üvey kardeşlerinden önce doğar. İlk dört gün gözleri daha açılmamış olmasına rağmen, akrobatik hareketlerle üvey kardeşlerini tek tek yuvadan atar. Üç hafta sonra üvey annesinden daha iri olur.Altı hafta beslendikten sonra, genellikle yuvayı da dağıtarak eş aramaya çıkar. Göçmen olanları içgüdü ile yüzlerce kilometrelik yolu katederek erginlerin yanına ulaşır. (Bu içgüdü bir tesâdüf değildir.Yaratanın ona verdiği bir duygudur.Tesâdüfen bu hareketlerin olması mümkün değildir.)Her kuş türü guguğun yumurtasını kabul etmez. Yumurtayı yuvadan atan, örten veya yuvayı terk edenleri vardır. Tavus guguğu yumurtasını saksağan, ala ve sis kargasının yuvasına, Hindistan’da yaşayan koel, yumurtasını kendi gibi siyah bir karganın yuvasına bırakır.Altın guguk, çoğunlukla ispinoz yuvalarını tercih eder.

Bütün gugukkuşları kuluçka asalağı değildir.Asalak olanlar çoğunlukla Eskidünyâ’da yaşarlar. Gugukkuşu, iri vücutlu olmasına rağmen, yumurtası küçüktür. Gerektiğinde guguk onu boğazında da taşıyabilir.Yumurtasının rengi ve büyüklüğü, yuva sâhibi kuşunki gibidir. Ev sâhibi kuş, çoğu zaman bunu kendi yumurtası sanır.Guguk, zaman zaman yuvayı kontrol eder. Eğer yuva sâhibi kuş, bir yırtıcı kuş tarafından avlanırsa veya şiddetli bir fırtına ile yuvası bozulursa, yumurtasını hemen oradan alarak başka bir yuvaya bırakır.

Yenidünyâ’da yaşayanların çoğu yuva yapar ve yavrularına bakarlar. Renkleri yaşadığı ortama uygun olduğundan kendilerini iyi gizlerlerse de, bıktırıcı seslerinden yerlerini belli ederler.Çoğu kahverenkli olup, beyazımtrak göğüsleri çizgilidir.Atmacaya benzer olanları da vardır.Ayakları kısa olduğundan, kondukları yerde tünüyormuş hissini uyandırırlar. Tırmanıcı ve döner parmaklı ayaklarının iki parmağı önde, ikisi geridedir. Çoğu böcek ve tırtılla beslendiğinden, faydalı sayılırlar.Yerde yaşayan iri türleri ise kertenkele, yılan, kuş ve küçük kemiricilerle beslenirler. Guguklu saatlerde, sesleri taklit edilmektedir.