Akdeniz bölgesinde bir boğaz ve geçit. Toros Dağlarının doğusunda bulunur. İç Anadolu’yu Çukurova’ya bağlayan en önemli tek geçittir.

Geçide “Gülek” adı, dar kesimi yanında kalıntısı yükselen bir kaleyle, batısındaki köyden dolayı verilmiştir.

İslâm ordularının seferleri sırasında Müslüman akıncıları, Bizans topraklarına geçmek için bu özel geçidi kullanıp buraya Darbec Selâne adını vermişlerdi.

Gülek Geçidi esas olarak Tarsus Çayının bir kolu olan Caket Suyunun açtığı vâdide çok dik kayalar arasında güney-kuzey istikâmetinde 10 km uzanır. Yüksekliği 800 m ile 1200 m arasında değişen iki tepe arasındadır. Orta kesiminde genişliği 10 m’ye kadar düşer. Gülek Yolu Torosların en yüksek bölgesinden geçmektedir.

Gülek Boğazı, Marmara ve Ege kıyılarını Torosların ötesindeki beldelere bağlanmasından dolayı çok önemlidir. Asrımızda Torosların arasına girip onu geçen bir demiryolu hattı kurulmuştur. Açılan tünel ve demir yolu Gülek Boğazının önemini kaybettirdi ise de, İkinci Dünyâ Savaşında artan trafik, önemini yeniden kazandırmıştır. Boğaz stratejik önemini hâlâ muhâfaza etmektedir.