H. Tülay Tuğcu, 1942 yılında Ankara'da doğdu. Tuğcu, ilk ve orta öğrenimini TED Ankara Koleji'nde tamamladı. Ankara Hukuk Fakültesi'nden 1965 yılında mezun olan Tuğcu, bir süre serbest avukatlık yaptı. 1969 yılında Danıştay sınavlarını kazanarak Danıştay Yardımcısı olarak göreve başlayan Tuğcu, 1974 yılında Amme İdaresi Enstitüsü'nü bitirdi. 1982 yılında Danıştay Birinci Dairesi Kıdemli Tetkik Hakimliği'ne getirilen Tuğcu, 1992 yılına kadar bu görevi yürüttü.

1992 yılında Danıştay üyeliğine seçilerek Altıncı Daire'de göreve başlayan Tuğcu, 3 yıl burada çalıştıktan sonra Danıştay Onuncu Dairesi'ne geçerek Anayasa Mahkemesi Üyeliği'ne seçilinceye kadar bu Daire'de görev yaptı.

Tuğcu, Danıştay Genel Kurulu'nca belirlenen üç aday arasından Cumhurbaşkanı tarafından 22.12.1999 tarihinde Anayasa Mahkemesi Üyeliği'ne seçildi.

25 Temmuz 2005'te Anayasa Mahkemesi Başkanlığı'na seçilen Tülay Tuğcu, Yüce Mahkeme'nin ilk kadın başkanı oldu.

"Suçluların İadesi" ve "İdarenin Takdir Hakkının Yüksek Yöneticilerde Kullanılması" konulu tezleri ve "Verimlilik" konulu çevirisi bulunan Tuğcu, evli ve iki çocuk annesi.