Alm. Pfändung (f), Fr. Saise-arrêt (f), İng. Distraint, sequestration. Borcunu ödemeyen borçlunun menkul (taşınabilir) ve gayrimenkul (taşınmaz) mallarına, alacaklının talebi üzerine adlî ve idârî makamlarca el konulması.

İhtiyâtî haciz: Vâdesi gelen borcunu ödemeyen borçlunun, mallarını kaçırmak istemesi gibi hallerde, alacaklının talebi üzerine borçlunun gıyâbında, mahkemeden karar alınarak, mallarına el konularak satış ve devrinin önlenmesi.

Normal haciz (İcrâ-i haciz): Bir alacağın tahsil edilmesi için yapılan icrâ tâkibinin kesinleşmesi üzerine, alacaklı lehine, borçlunun mal ve haklarına icrâ memuru tarafından el konulmasıdır.

Haciz konulabilmesi, tâkibin kesinleşmesi şartına bağlıdır. Tâkibin kesinleşmesi; ilâmsız tâkiplerde ödeme emrinin tebliğinden itibâren 7 gün içinde itirâz edilmemesi ve borcun ödenmemesi hâlinde olur. Bu takdirde borçlunun mallarına haciz konulabilir.

Borçlunun elindeki malların haciz ile alınması muhâfaza, tedbiridir. Ancak, haczedilen mal alacaklının rızâsı ile borçluda bırakılabilir.

Borçlunun, borcunu karşılayacak menkul malı var ise gayrimenkulleri haczedilemez.

Haczin sonuçları: Haciz konulan malda borçlunun tasarruf yetkisi (alacaklı lehine) kalkar veya sınırlandırılır.

Haciz zaptı: Haciz yapıldığının ispat vesikasıdır.

Haczi câiz olmayan şeyler: Borçlunun ve âilesinin hayatlarını devam ettirebilmeleri için bâzı malların haczine izin verilmemiştir. Devlete âit mallar, borçlunun kendisi ve mesleği için lüzumlu eşyâ ve elbise, ibâdet eşyâsı ve dînî kitaplar, mutfak takımı ve eşyâsı, şâyet borçlu çiftçi ise bunun lüzumlu arâzisi, çift hayvanı, zirâî âletleri haczedilemez.

Ancak maaşlar, ücretler, sigortalar, emekli maaş ve îratları, borçlu ve âilesinin geçimleri için lüzumlu mikdâr ayrıldıktan sonra haczedilebilir.