Musul ve Haleb civârında hüküm sürmüş olan bir hânedân. Taglib kabîlesi mensubu Hamdân bin Hamdûn’un 885’te Hâricîlerle birlik olup, Mardin’i ele geçirmesi ile târih sahnesine çıktılar. Hâricî ve Karmatîlerle yaptıkları savaşlarda başarı gösterdiler. Abbâsî halîfelerinin hilâfet mücâdelelerine karıştılar. Zaman zaman Bağdat’a hâkim oldular. Büveyhîler, Ukaylîler, Mervânîler ve Fâtımîlerle münâsebetleri oldu. Hamdânîlerin Musul kolu, 980’li yıllarda Ukaylîler tarafından ortadan kaldırıldı.

944 yılında Sûriye’nin kuzey taraflarında Hamdânîlerin Haleb kolu kuruldu. Fâtimîler ve Bizanslılarla münâsebetleri oldu. Fâtımîler tarafından hâkimiyetlerine son verildi (1104).

Hamdânîler, Arab edebiyâtının hâmisi olarak şöhret kazandılar. Özellikle Haleb kolunun kurucusu Seyfüddevle, şâirlere ihsânlarda bulundu ve sarayında ağırladı. Hamdânîler, ticâret merkezlerine sâhib olan münbit bölgelerde hâkimiyet kurmalarına rağmen bedevîlere mahsus tahripçi huylarından ve sorumsuzluktan kurtulamamışlardır. Sorumsuzlukları ve tahripçilik özellikleri, birçok şehrin yapılan savaşlarda harâb olmasına yol açmıştır.

Musul Hamdânî Sultanları

Tahta Geçişi

Ebü’l-Heycâ Abdullah

(Halîfenin Musul Vâlisi) 905 (H.293)

Nâsıruddevle Hasan 929 (H.317)

Uddetüddevle Ebû Tâlib 969 (H.358)

Büveyhîlerin İşgâli 979 (H. 369)

İbrâhim-Hüseyin (ortak hükümdar

olarak Büveyhîler tahta çıkardı) 989 (H.379)

Musul’un Ukaylîler ve Diyarbakır’ın

Mervânîler tarafından işgâli 999 (H.389)

Haleb Hamdânî Sultanları

Seyfüddevle Ali 945 (H.334)

Sa’düddevle Şerîf 967 (H.356)

Sa’îdüddevle Sa’îd 991 (H.381)

Ali 1002 (H.392)

İkinci Şerif 1004 (H.394)

Lü’lü’nün iktidârı ele geçirmesi ve sonra Fâtimîlerin işgâli.