İbrâhim aleyhisselâmın dînine verilen ad. Hanîf kelimesinin sözlük mânâsı istikâmet (doğruluk) demektir. Dînî terim olarak; İslâmiyetten önce putlara tapmayan ve İbrâhim aleyhisselâmın dîni üzere bulunan kimselerdir. Hanîflik, müşrikliğin (Allahü teâlâya ortak koşmanın) zıddıdır. İslâmiyetten önce Arabistan’daki hatiplerin meşhûrlarından olan ve herkesi İbrâhim aleyhisselâmın dînine çağıran Kus bin Sâide ve yine Peygamber efendimizin bütün baba ve dedeleri hanîf dîninde idiler.

Kur’ân-ı kerîmde hanîf kelimesi zikredilmiş olup, İbrâhim aleyhisselâm için hanîf buyurulması, onun Hakk’a yönelmesi sebebiyledir. Zîrâ İbrâhim aleyhisselâm, Keldânî kavminin taptığı putlara aslâ tapmayıp, onları tahkir edip (aşağı tutup), sâdece Allahü teâlâya îmân ve ibâdet etmiştir. Dinde istikâmet (doğru yol) üzere olup bu yolda yürümüştür.

Bundan başka hanîf kelimesi, Kur’ân-ı kerîmde; tek başına söylendiğinde “müslüman olan” müslim kelimesi ile berâber geçtiğinde “hac yapan”, bâzan da dinde istikâmet (dosdoğru) üzere olmayı kuvvetlendirmek için zikredilmiştir.

Hanîflik İbrâhim aleyhisselâmın dîninin esas vasfı olmakla birlikte yalnız ona mahsus değildir. Bütün peygamberlerin bildirdikleri tek bir îmânın yalnız Allahü teâlâya îmân ve ibâdetin adı da “hanîflik” tir. Hanîf ise, şirk olan bütün bâtıl (bozuk) inanışlardan uzak durmayı şiâr edinen sâdece Allahü teâlâya imân ve ibâdete çağıran kimsedir.