Alm.HarmonischBewegung (f), Fr. Mouvenment(m) harmonique, İng. Harmonic motion. Bir cismin periyodik salınım hareketi. Bir sarkacın salınımı ve bir keman telinin titreşimi harmonik harekettir.

Gerçek basit harmonik hareketin, salınımda alınan yoldan bağımsız bir sabit periyodu vardır.Cisim bu harekette bir denge konumu etrâfında hareket eder. Bu denge konumundan uzaklaşma miktârı onun aplitudü (genlik) olarak isimlendirilir. Denge konumundan en uzak noktada cismin hızı sıfır olup, ivmesi maksimumdur. Buna karşılık denge konumundan geçerken hızı en büyük, ivmesi sıfırdır.

Basit harmonik hareket, cisme denge konumundan uzaklığı ile orantılı bir çekim kuvveti tesir ettiğinde ortaya çıkar. Harmonik hareketin klasik örneği bir yaya asılmış kütlenin hareketidir.Kütle hafifçe çekilip bırakılırsa, denge konumu etrâfında salınım yapar. Eğer sönüm kuvvetleri ihmâl edilebilecek kadar küçükse hareket basit harmonik harekettir. Bu hareketin periyot denklemi:

şeklindedir. Burada (m) cismin kütlesi, (k) ise yay sâbitidir.

Harmonik harekette, hareketli cismin orijine uzaklığı (uzanım) x, genliğiA, açısal hızı w, zaman t, başlangıç fazı Ø, peryodu T, frekansı f, hızı v, ivmesi a, etki eden kuvvet F ile gösterilirse; uzanım denklemi:

x = A sin (wt + Ø)’dir.

2p

Açısal hız: w = 2pf = —— dir.

T

Cismin herhangi bir t zamânındaki hızı:

v = AwCos(wt+Ø)

Zamansız hız denklemi:

İvme denklemi:

a = -Aw2 sin(wt+Ø) veya

a = -Aw2 . x

cisme etki eden kuvvet

F = m.a = -mAw2 . x dir.

Diğer bir örnek de, bir sarkacın hareketidir. Ancak basit harmonik hareket olması için hareketin amplitudünün, sarkaç boyuna nazaran küçük olması gerekir. Yerçekimi ivmesinin (g) olduğu bir yerde, boyu (l) olan bir sarkacın periyot denklemi:

şeklindedir.

Sarkaçlı hassas saatlerde, sarkaç uzun ve hareketin amplitudü küçüktür. Bu sebepten hareket basit harmonik hareket olup, salınımın periyodu sabittir.