Eshâb-ı kirâmdan. Peygamber efendimizin, hükümdârlara gönderdiği elçilerdendir. İsmi, Hatîb bin Ebî Beltea’dır. Ayrıca Amr ismi ile de bilinmektedir. Künyesi Ebû Muhammed veya Ebû Abdullah’tır. Aslen Yemenlidir. Doğum târihi belli değildir. 650 (H. 30) senesinde Medîne-i münevverede vefât etti.

Genç yaşında Mekke-i mükerremeye gelip, hicretten önce Müslüman oldu. Diğer Müslümanlarla birlikte Medîne’ye hicret etti. Ensârdan (Medîneli Müslümanlardan) Hâlid bin Râhile ile kardeş yapıldı. Bedir Savaşında bulundu.

Peygamber efendimiz İslâmiyete dâvet için yabancı devlet başkanlarına elçiler gönderdiği sırada Hatîb bin Ebî Beltea’yı da Mısır Kralı Mukavkıs’a gönderdi. Kendisi iyi bir binici ve şâir olan Hatîb bin Ebî Beltea, Peygamber efendimizin İslâma dâvet mektubunu Mukavkıs’a ulaştırdı. Mukavkıs, mektubu alıp, hürmetle fildişinden yapılmış bir kutuya koydu. Hatîb bin Ebî Beltea’ya da Peygamber efendimizle ve İslâm dîni ile ilgili bâzı sorular sorup, doyurucu cevaplar aldı. Mukavkıs, Hatîb bin Ebî Beltea’ya hürmet gösterip, ikrâmlarda bulundu. Fakat, saltanatını çok sevdiği için,İslâm dînini kabûl etme şerefine kavuşamadı. Peygamber efendimize hitâben bir mektub yazdırdı ve başka hediyeler hazırlattı. Bu hediyeler arasında daha sonra Peygamber efendimizin hanımlarından olan Mâriye adlı bir câriye de vardı. Hatîb bin Ebî Beltea’yı muhâfız askerlerle birlikte Medîne-i münevvereye gönderdi. Hatîb bin Ebî Beltea, Medîne’ye gelip Resûlullah’ın huzûruna vardı. Mukavkıs’ın mektubunu ve hediyelerini takdim etti. Hatîb bin Ebî Beltea, Mukavkıs’ın sözlerini nakledince, Peygamberimiz:

“Ne kötü adam! Saltanatına kıyamadı. Hâlbuki îmân etmesine mâni olan saltanatı ise, kendisine kalmayacak.” buyurdu.

Mukavkıs’ın hediyelerini kabul eden Peygamber efendimiz, Mâriye’yi (radıyallahü anhâ), hanım olarak kabul edip, onunla evlendi. Küçük yaşta vefât eden oğlu hazret-i İbrâhim ondan olmuştu.

Peygamber efendimizin vefâtından sonra hazret-i Ebû Bekr tarafından tekrar Mısır’a elçi olarak gönderilen Hatîb bin Ebî Beltea, hazret-i Ömer devrinde de, bu vazîfeyi en iyi şekilde yaptı. Mukavkıs ile bir antlaşma imzâladı. Bu antlaşma, Mısır’ı fetheden Amr ibnü’l-Âs zamânına kadar devâm etti. Hatîb bin Ebî Beltea, 650 (H. 30) senesinde Medîne-i münevverede vefât etti. Cenâze namazını hazret-i Osmân kıldırdı. Cennet-ül-Bakî Kabristanına defnedildi.

Hatîb bin Ebî Beltea’nın, Peygamber efendimizden Mukavkıs’a götürmüş olduğu Ceylan derisi üzerine yazılı mektup 1850 (H. 1267) senesinde Mısır’ın Ahmin bölgesinde eski bir manastırdaki Kıbt kitapları arasında bulunmuş ve Osmanlı Pâdişâhı Sultan Abdülmecîd Han tarafından satın alınarak İstanbul Topkapı Sarayı, Mukaddes Emânetler Bölümünde muhâfaza altına alınmıştır.