Yerkürenin etrafını saran ve onunla birlikte dönen gaz karışımı. Hava küre, Güneş'ten gelen zararlı ışınların yeryüzüne ulaşmasını engeller. Geçmişte de karşılaşmadıkları için, canlıların bu ışınlardan korunacak mekanizmaları gelişmemiş olduğundan, hava küre canlıların yaşamlarını sürdürebilmeleri için önemli bir rol oynamaktadır. Hava kürenin toplam kalınlığı 10 000 km kadardır. Hava küre; troposfer, stratosfer, mezosfer, iyonosfer ve egzosfer katmanlarından oluşmuştur.

Troposfer, yer kabuğunun üzerindeki ilk katmandır. İçinde hava olaylarının oluştuğu hareketli bir bölümdür. Yer kabuğundan yukarıya doğru çıkıldıkça basınç ve sıcaklık azalır. Troposferin en son böl gelerinde sıcaklık -55°C'ye kadar düşer. Bu katmanda oluşan yağmur, rüzgâr, yıldırım, şimşek gibi doğa olayları, yer kabuğunun değişmesinde önemli rol oynar.

Stratosfer katmanında troposferdeki gibi hava olaylarına rastlanmaz. Stratosferde yükseldikçe basınç düşer, sıcaklık da troposferin tersine artar. Stratosferde sıcaklık mevsimlere göre değişmesine karşın kutup üzerinde -50°C, ekvator üzerindeyse -80°C kadardır. Bu tabakayla mezosfer arasında ozon tabakası bulunur. Bu tabaka, Güneş'ten gelen mor ötesi ışınlarını soğurarak, canlıları Güneş'in zararlı etkilerine karşı korur.

Mezosfer (şemosfer), 35-45 km kalınlığında olan katmandır. Bu katman yarı yer çekimi etkisindedir. Sıcaklık mezosferin bitiminde -100°C'ye kadar düşer.

İyonosfer, ortalama kalınlığı 250-300 km olan katmandır. Bu katmanda, gaz molekülleri seyrek hâlde bulunur. Bu nedenle bu katmana iyonosfer denir. Bu katman, radyo dalgalarının yayılmasını kolaylaştırdığından haberleşmede yararlanılmaktadır.

Egzosfer (dış küre), atmosferin en dış katmanıdır. Bu tabakanın yerden 10 000 km yüksekliğe kadar ulaştığı tahmin edilmektedir.

Atmosferde, %78 azot, %21 oksijen ve %1'den az da diğer gazlar bulunur. Bu gazlar, oranı değişmeyen temel gazlardır. Atmosferde ayrıca miktarı değişebilen karbon dioksit, su buharı ve atmosfer tozları bulunur.

İLGİLİ KONULAR

Dünya (Yerküre), Ozon Tabakası