Kazak Tarihi

Ibıray Altınsarı, Kazakların ilk modern okul sisteminin temelini atan ünlü bir düşünce adamıdır. 1864 yılında Torgay’da Kazak çocukları için bir ilkokul açmıştır. Altınsarı, Kazakların, Ruslarla baş edebilmelerinin ancak iyi bir eğitimden geçmeleri ile mümkün olacağını, bu sebeple eğitime çok önem verilmesi gerektiğini söylemiştir. O, modern ilimlerle manevî ilimlerin bir arada okutulması gerektiğini her vesilede dile getirmiştir. Kazak edebiyatında realizm akımının da öncüsü olarak kabul edilmektedir. Altınsarı, modern bir eğitim taraftarı olmakla beraber Rus misyonerlerinin okullardaki Hristiyanlık propagandalarını ve Kazak çocuklarına İncil okutma teşebbüslerini çok şiddetli bir şekilde tenkit etmiş ve yerleşik İslâm geleneklerini rencide edici (Kazaklara domuz eti yedirme ve domuz bakıcılığı yaptırma gibi) tutumlarını protesto etmiştir. Bu sebeple İslâm-Müsülmanşılıktın Tutkası “İslâm-Müslümanların Dayanağı (Tutkalı)” adlı bir ilmihâl de yazmıştır. Kendisi Kazak Türkçesine de çok önem verirdi. Genç neslin Kazakçayı iyi bilmeleri ve kendilerini daha çok Kazak Türkçesiyle ifade etmelerini isterdi. Çocukların eğitimine özen gösterdiği için eğitimin Kazak diliyle yapılmasını savunurdu. Pedagoji alanında da eserler meydana getirdi. İlk Kazak grameri ve Kazakça-Türkçe sözlüğü hazırlayan da kendisidir.

Kazak Edebiyatının Belli Başlı Temsilcileri

Bünyamin ÖZGÜMÜŞ Yağmur Sayı : 16

Temmuz - Ağustos - Eylül 2002