(1332 Tunus - 1406 Kahire, Mısır) Arap tarihçisi ve düşünürü. Asıl adı Abdurrahman İbn Muhammet'tir. Tunus'ta doğdu. İlköğreniminden sonra, gençlik yıllarında Mısır hükümdarı Sultan Barkuk'un hizmetine girdi. İleri düzeyde bilgi ve daha iyi bir çalışma ortamına olan açlığı onu kısa sürede bu hizmetten ayırdı ve Fez'e göç etti. Bunu kariyerini etkileyen çağdaş politik çekişmelerle dolu uzun bir kargaşa dönemi izledi. Bu karışıklık dönemi, aynı zamanda, ona tarihçiler, sosyologlar ve filozoflar arasında ölümsüz bir yer sağlayan Mukaddime adlı eserini yazma olanağını verdi. Mısır'da geçirdiği 24 yıl içinde Malakite Baş Hâkimi olarak atandı ve El Ezhar Medresesinde ders vermesiyle göze çarpan ün ve saygınlıkla dolu bir yaşam sürdü.

İbn Haldun tarih ve sosyolojinin felsefesinin kurucusu olarak kabul edilir. Tarihi olayların bir analizini yapan Mukaddime adlı eseri, tarihin felsefesi ve sosyolojisi üzerine bir başyapıt niteliğindedir. Mukaddime, uygarlığın gelişimine ve tarihin akışına, psikolojik, ekonomik, çevresel ve sosyal olguların penceresinden bakmaktadır. Uygarlığın gelişiminde ritmik tekrarın varlığını tanımlamakta ve buna katkıda bulunan etkenleri incelemektedir. Tarihe katkısı, birçok eski yazarın tarihi büyük ölçüde siyasi bir bağlamda yorumlamalarının tersine, onun görünürdeki olaylara hükmeden çevresel, sosyolojik, psikolojik ve ekonomik etkenleri vurgulaması gerçeğiyle göze çarpmaktadır. Bu da tarih bilimini temelinden değiştirmiş ve aynı zamanda sosyolojinin de kuruluşunu hazırlamıştır.

İbn Haldun'un tarihin konusu, tarihin felsefesi, sosyoloji, siyaset bilimi ve eğitim üzerindeki etkisi ölümünden yüzyıllar sonra da kendini hissettirdi. Kitapları hem batıda hem de doğuda birçok dile çevrildi ve bu bilimlerin gelişimine esin kaynağı oldu.