(980 Hormisen, Özbekistan - 1037 Hemedan) Büyük İslâm filozofu ve hekimi. Asıl adı Ebu'l-Ali el-Hüseyin bin Abdullah İbn Sina'dır. Buhara yakınlarında Hormisen'de doğdu, 21 Haziran 1037'de Hemedan'da öldü. Babası Abdullah, Belh'ten göçerek Buhara'ya yerleşmiş, Samanoğulları hükümdarlarından II. Nuh döneminde sarayla ilişki kurmuş, yüksek görevler almıştır.

İbni Sina, önce babasından, sonra çağın önde gelen bilginlerinden Natili ve İsmail Zahid'den mantık, matematik, gökbilim öğrenimi gördü. Bir süre tıpla ilgilendi, özellikle, hastalıkların ortaya çıkış ve yayılış nedenlerini araştırdı. Bu alandaki başarısı nedeniyle, II. Nuh'un özel hekimi olarak görevlendirildi, onu sağlığa kavuşturunca, dönemin önde gelen tıp bilginlerinden biri olarak önem kazandı.

İbni Sina'nın felsefeye karşı ilgisi deney bilimleriyle başlamış, Aristoteles ve Yeni-Plâtoncu görüşleri incelemekle gelişmiştir. İslâm ve Yunan filozoflarının görüşlerini yorumlayan ve eleştiren İbni Sina'nın ele aldığı sorunlar genellikle, Aristoteles ve Farâbi'nin düşünceleriyle bağımlıdır. Bunlar da, bilgi, mantık, evren (fizik), ruhbilim, metafizik, ahlâk, tanrıbilim ve bilimlerin sınıflandırılmasıdır. Belli bir düşünce dizgesine göre yapılan bu düzenlemede, her sorun bağımsız olarak ele alınıp çözümüne çalışılır.

İbni Sina felsefesine göre bilginin gerçek kaynağı sezgidir. Ayrıca, bilginin oluşmasında deneyin de etkisi vardır, ancak bu etki usun genel geçerlik taşıyan kurallarına uygundur. Ona göre, bütün bilgi türleri akla uygun biçimlerden oluşur. Bilginin kesinliği ve doğruluğu aklın genel kurallarıyla olan uygunluğuna bağlıdır.

İbni Sina, gerek Doğu gerekse Batı filozoflarını etkiledi. Gazali, özellikle, ruh anlayışında ondan etkilendi. İbni Sina'nın deneyci yanı, Gazali'yi kuşkuculuğa götürdü. Yapıtları 12. yüzyılda Lâtinceye çevrildi, ünü yayıldı.

İbni Sina'nın başlıca eserleri şunlardır:

El-Kanun fi't-Tıb (Hekimlik Yasası); Kitabü'l-Necat, (Kurtuluş Kitabı); Risale fi-İlmü'l-Ahlâk (Ahlâk Konusunda Kitapçık); İşarat ve'l-Tembihat, (Belirtiler ve Uyarılar); Kitabü'ş-Şifa, (Sağlık Kitabı).