Alm. Zwilling (e) (m.pl.), Fr. Jumeau (m), jumelle (f), İng. Twins. Aynı doğumda arka arkaya dünyâya gelen iki kardeş; bir defâda iki insan yavrusu doğması olayı. İkiz doğum, insan cinsi için biyolojik bir istisnâ teşkil eder. Yüksek yaradılışlı hayvanlarda basit yapılı olanlara nazaran bir doğumda daha az yavru doğar. En yüksek yaratılmış canlı olan insan genellikle her doğumda bir yavru dünyâya getirir. Her 85 doğumda bir ikiz doğduğu istatistik olarak tesbit edilmiştir.

İkizler iki grup altında incelenir:

1. Gerçek ikizler (Tek yumurta ikizleri): Döllenmeden sonra yumurtanın ikiye bölünmesiyle meydana gelir. Yumurta ilk mitoz bölünmeden sonra ikiye ayrılır. Yumurtanın eş olan herbirinden birbirine tıpatıp benzeyen fertler hâsıl olur.

2. Yalancı ikizler (Çift yumurta ikizleri): İki ayrı erkek cinsiyet hücresinin iki ayrı yumurta ile aynı veya birbirini izleyen zamanlarda döllenmesinden meydana gelir. Bireyler ikiz olmayan kardeşler gibi az çok benzer olabileceği gibi farklı cinsiyette de olabilir.

Gerçek ikizler çoğu zaman tek eşe (plasentaya) bağlıdır, ikisi de aynı su kesesinin içinde bulunur. Yalancı ikizlerin her birinin ayrı bir su kesesi ve ayrı plasentası olur. Doğuran kadın, doğan çocukların gerçek ikiz mi, yalancı ikiz mi olduğunu buradan anlayabilir.

Hakîkî ikizler, ömürleri boyunca bedenî ve zihnî bakımdan büyük bir benzerlik gösterirler. Bu benzerlik ancak içinde yaşadıkları maddî ve mânevî ortamın etkisiyle değişikliğe uğrayabilir. Yalancı ikizler ise, kalıtım kânunlarına uygun olarak birbirinden farklı irsî yapıya sâhiptirler.

Bir kadının ikiz çocuğa gebe olup olmadığı muâyene ile ancak 7 veya 8. aya doğru belli olabilir. İkizlerin doğumu genellikle normal gebelik süresinin bitiminden önce olur. İkiz doğurmada annenin ilk defâ veya daha fazla doğurmuş olmasına göre çeşitli problemler ortaya çıkar. İkizden fazla doğurulan gebelikler de vardır. Üçüz gebelik yaklaşık on binde bir olmasına karşılık dördüz ve beşiz gebelikler çok nâdir görülür.

Gerçek ikizlerde hastalıklara karşı dayanıklılık veya hassaslık bakımından büyük benzerlik vardır. Gerçek ikizlerin en önemli özelliği, birinden ötekine organ nakli yapılabilmesidir. Bu özellikten en çok böbrek nakli ameliyatlarında faydalanılır. İkizlerin genetik yapısı tamâmen aynı olduğu için diğer böbrek nakillerinde ortaya çıkan “vücudun dokuyu reddetmesi” durumu bunlarda olmaz.