Alm.Wärmekraftmaschine (f), Fr. Machine de chaleur. İng. Heat machine. Sıcak bir kaynağın enerjisinden aldığı ısının bir kısmını mekanik işe çeviren makina.

Isı enerjisinin öneminin anlaşılmasıyla, üzerinde daha geniş çalışmalar yapılarak, ısı enerjisini mekanik enerjiye dönüştüren buhar makinaları, otomobil motorları gibi “ısı makinaları” ortaya çıkmıştır. Buhar makinalarında ısı kullanılarak su, buhar hâline getirilir. Buharın bir kısım ısısı da sonra mekanik enerjiye çevrilir. Mekanik enerji, makinanın yaptığı iştir.

Isı makinalarında dikkati çeken bir nokta, ısı enerjisinin ancak bir bölümünün mekanik enerjiye çevrilebilmesidir.Sürtünmeye karşı yapılan mekanik işin tamamı, (% 100) ısıya çevrilmesine karşılık, ısı makinasında mevcut ısının ancak bir kısmı işe çevrilebilir. Yâni ısı enerjisinin, mekanik enerjiye çevrilmesi sırasında verim hiç bir zaman % 100 değildir.

Isı makinasının çalışabilmesi için aynı zamanda soğuk bir kaynağa ihtiyaç vardır.Makinanın aldığı ısı enerjisinin bir kısmı mekanik enerjiye çevrilirken bir kısmı da soğuk kaynağa aktarılır.Isı makinalarında Carnot, Otto ve Dizel çevrimleri olmak üzere üç meşhur çevrim vardır. Bir ısı makinasının ürettiği iş:

formülü ile hesaplanır. Burada W, üretilen iş; Q, sıcak kaynaktan alınan ısı miktarı; Tsoğuk, soğuk kaynağın sıcaklığı; T sıcak, sıcak kaynağın sıcaklığıdır. Formüllerden anlaşılacağı gibi Tsoğuk= 0°K (yâni soğuk ortamın sıcaklığı = - 273°C)olduğu zaman W = Q olur. Bu ise pratik olarak mümkün değildir. Yâni hiçbir zaman ısı enerjisinin tamamı mekanik enerjiye çevrilemez.