Ispartanın Ekonomik Yapısı - Bilgiler
Isparta ekonomisi eski çağlardan beri sanata dayalıdır. Toprağın verimsiz ve çorak oluşu, tarıma elverişli toprağın azlığı halkı sanat ve ticarete sevk etmiştir. Bez dokumacılığı ve deri işletmeciliği gibi küçük sanat dallarında Isparta'da büyük ilerlemeler kaydedilmiştir.

Isparta, Orta Çağda ekonomik yönden bir ticaret merkezi; tuz, şarap ve liris ihraç eden ve hatta para basan bir şehir olarak tarihe geçmiştir. Toprağın, kokulu tıbbi bitkileri yetiştirmeye elverişli olması anlaşılmış ve gül tarımı başlamış; günümüzde ülkemizin olduğu kadar dünyanın da bir numaralı gülcülük merkezi haline gelmiştir.

Dünün basit dokumacılığı da Cumhuriyet Dönemi ile gelişmiştir. Bilhassa 1950'li yıllara kadar sürmüş ve Isparta bu dönemlerde halıcılıkta "Altın Devri"ni yaşamıştır.

1924 yılında Isparta'da 2.450 tezgâhta 7.350 işçi 106.000 m2 hali üretirken, 1950 yılında 5.928 tezgâhta 12.870 işçi 186.000 m2 halı üretir duruma gelmiş ve 1978 yılında tezgâh sayısı 44.000, istihdam edilen işçi sayısı 100.000, imalat halı miktarı da 2.150.000 m2 ye ulaşmıştır.

Fakat 1970'li yıllardan itibaren Isparta halıcılığında bariz bir düşüş görülmeye başlanmıştır. Bu gerileme 1980'li yıllardan itibaren yıldan yıla artarak halen sürmekte ve halıcılıkta tehlike çanları çalmakta ve içinde bulunduğumuz son on yılda tezgâh sayısının ortalama 16-20.000, işçi sayısı 40-50.000 ve üretilen halı miktarının 1.000.000 m2 ‘ye kadar düşmüş olması bu durumu gözler önüne sermektedir.

Son yıllarda elmacılıkta büyük gelişmeler sağlanmış olup, yıllık üretim (1989 da) 300.000 tonu aşmış ve buna paralel olarak soğuk hava depoculuğunda da gelişmeler gözlenmektedir.

İstakoz, kervit, tatlı su balıkları ve çeşitli göl mahsulleri üretimi de yine son yıllarda bölge ticaretinde ağırlık kazanmaya başlamış ve su ürünleri sanayiinde de gözle görülür gelişmeler sağlanmıştır.

Mermer, mermer-fayans işletmeciliği, pomza taşı ve barit madeni işletmeciliği alanlarında da sıçramalar görülmektedir.

Bir halıcılık merkezi olan Isparta'da halı imalatçılığının yanı sıra yün ve pamuk ipliği imalatı, halı yıkamacılığı ve halı kırkımcılığı ve de ip boyama sanayii gibi çeşitli yardımcı sanayii kollarında da gelişmeler olmuştur.

İlimizde gülyağı üretimine yönelik gül yetiştiriciliğinin yoğun oluşu bu sektörde; gülyağı, gül konkreti (katı gülyağı), gül suyu ve gülden mamul ürünleri üretiminde önemli bir yere sahiptir.

Deri işletme alanında ilde söz sahibi olan Yalvaç ilçesinde 80 civarında deri işleme atölyesi mevcuttur. Yılda 1.800 ton kösele ve 500.000 adet küçük baş hayvan derisi işlenmektedir. Deri sanayii ve buna paralel olarak ihracata yönelik deri giyim sanayii de kurulmaya başlamıştır.

İlde konfeksiyon sanayiinde de gelişmeler gözlenmekte, çeşitli fabrikalar işletmeye girmiş bulunmaktadır.

Isparta'da gıda sanayiinde un ve mamulleri, alkolsüz meşrubat, gül mamulleri, şekerli mamuller ve ihracata yönelik tatlı su ürünleri işleyen sanayii kuruluşları mevcuttur.

Isparta'da elmacılığın büyük gelişmeler göstermesine paralel olarak meşrubat fabrikaları kurulmuştur. Bunların başında da kapasite olarak en aşta geleni Fruko-Tamek Meyve Suları Fabrikası gelmektedir.

Bilhassa kırsal bölgelerde yaygın olarak görülen hayvancılık ve besicilik gelişmekte olup ihtiyacı, ilde mevcut iki adet yem fabrikasından karşılanmaktadır.

1989 yılında 750.000 ton tıraşlı çimento ve 250.000 ton normal çimento üreten Göltaş Çimento Fabrikası üretimini sürdürmektedir.

İlin orman bakımından zengin olması, orman ürünleri sanayiinde gelişmeler göstermiştir. İlde orman ürünleri sahasında 180 civarında firma faaliyet göstermekte olup yıllık kapasite 200.000 ton m2 keresteye ulaşmıştır.

Kerestenin yanı sıra ağaç doğrama, mobilya, dekorasyon, ahşap doğrama, ambalaj sanayii ve yonga levha (sunta) imali yapılmaktadır.

Maden ve toprak işleme dalında, bu sektörün en faal işletmesi olan Keçiborlu Kükürt İşletmeleri 1989 yılında 49.000 ton ham kükürt işlenmiştir. Kükürt rezervlerinin azalması gerekçe gösterilerek devletçe 1996 yılında bu fabrika kapatılmıştır.

Mermer sanayii yaygın olmasa da bu alanda da faaliyet gösteren işletmeler mevcuttur.

Yapılan Yorumlar

Henüz kimse yorum yapmamış.

Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.

Yorum Yapın

Güvenlik Kodu
Popüler Sayfalar: