Karadeniz ile Marmara Denizi'ni bağlayan Boğaz. Avrupa ve Asya kıt'alarını birbirinden ayıran İstanbul Boğazı üzerinde Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet köprüleri inşa edilmiş; bu sayede Avrupa ve Asya kıt'aları kara yoluyla birbirine bağlanmıştır.

İstanbul Boğazı, yaklaşık 1,6 milyon yıl önce deniz suları altında kalmış bir akarsu vadisidir. Farklı yönlere keskin kıvrımlarla devam eden İstanbul Boğazı kuzeydoğu güneybatı doğrultusundadır. İstanbul Boğazı, 29 km uzunluğunda, ortalama 1,5 km genişliğinde, en dar yeri 700 mye kadar inen önemli bir su yoludur. Ortalama derinliği 50 metre olan İstanbul Boğazı'nda, 70-80 metre derinliğe sahip bölümler de bulunur. Boğaz sert kıvrımlar yaparak uzandığı için, Boğaz boyunca 4 yerde karşılıklı hareket eden gemiler birbirlerini göremezler. Kış aylarında yağış ve sis, görüş mesafesini 700 mye kadar düşürür

.

İstanbul Boğazı'nda Karadeniz'le Marmara arasındaki su alışverişini sağlayan iki akıntı sistemi vardır. Akıntı sistemine denizler arasındaki düzey farkından başka, deniz sularındaki tuzluluk oranının farklı oluşu ve bunun meydana getirdiği yoğunluk farkı yol açar.

Karadeniz'e kıyısı bulunan Rusya Federasyonu, Gürcistan, Ukrayna, Romanya ve Bulgaristan'ın tüm deniz trafiğiyle deniz ticareti İstanbul Boğazı üzerinden yapılmaktadır. Bu nedenle İstanbul Boğazı, dünyanın en yoğun su yolu özelliğini taşır. Karadeniz ile Marmara Denizi arasında, karşılıklı olarak yılda 45 000 gemi geçiş yapmaktadır. Buna ek olarak, boğazın iki yakası arasında, günlük ortalama 1,5 milyon insan deniz araçlarıyla şehir içi ulaşım yapmaktadır. Özellikle kış aylarında olumsuz hava koşulları, yoğun deniz trafiğine sahip Boğaz'da, gemilerin karaya oturmaları ve kimi zaman da kıyıdaki evlere çarpmaları gibi kazalara neden olur.

Uluslar arası deniz hukuku açısından İstanbul ve Çanakkale Boğaz'larından geçiş hakkı 1936 yılında imzalanan Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile düzenlenmiştir.

İLGİLİ KONULAR

İstanbul