Itri - Bilgiler
08/12/2009 20:17
(17. yy İstanbul - 1712 İstanbul) Klâsik Türk müziğinin en büyük bestecilerindendir. Asıl adı Mustafa'dır. Itri, şiirlerinde kullandığı takma addır. Buhurizade Mustafa Efendi olarak da bilinir. Zamanına göre iyi bir öğrenim görmüştür. Ustalarından birinin Hafız Post olduğu sanılmaktadır. Nasrullah Vakıf Halhali, Kasımpaşalı Koca Osman Efendi, Derviş Ömer Efendi gibi 17 yüzyıl bestecilerinden de yararlandığı bilinir. Çağının kaynakları, onun Mevlevi olduğunda birleşirler.

Itri beş padişah dönemi gördü. Sultan IV. Mehmet zamanında tanındı. Huzurda düzenlenen fasıllara hanende olarak katıldı, bestelediği yapıtlarla padişahlardan büyük yakınlık gördü. Saraya girmeden önce ne tür işlerde çalıştığı bilinmiyor. Yakınlık gördüğü bir başka devlet adamı da, şiirleri ve müzik sevgisiyle tanınan Kırım Hanı I. Selim Giray'dı. Itri uzun yıllar Enderun'da müzik öğretmenliği ve hanendelik ettikten sonra, elli yaşına doğru emekli olarak saraydan ayrıldı. Ancak, müzikteki ünü Lâle Devrinde artarak sürdü.

Itri, zamanının tanınmış şairlerindendir. Divan ve âşık tarzlarında şiirleri vardır. Naatlar, gazeller, tahmisler, nazireler, tarih düşüren beytiler ve şarkılar dışında, hece ölçüsüyle türküler de yazmıştır. Bestelediği yapıtlarda şiirlerinin pek azını güfte olarak kullanmış, Nâbi, Bâki, Nazim, Nâili, Nef'i gibi ustaların şiirlerini bestelemeyi yeğlemiştir. Şiirlerini topladığı Divan'ı kayıptır.

Itri'nin ağır basan yönü besteciliğindedir. Yapıtlarıyla bir çığır açmış, klâsik Türk müziğinin kurucusu olmuştur. Ondan önceki bestecilerde, bir ölçüde de olsa, Orta ve Yakın Doğu müziklerinin izleri sezilir. Bu etkiler onda bütünüyle silinmiş, klâsik Türk müziği diye adlandırılan, Osmanlı-Türk üslübu en belirgin çizgileriyle ortaya çıkmıştır. Klâsik üslüba bağlı kalmış pek çok bestecide, az ya da çok, onun etkisi vardır. Itri, Abdülkadir Merâgi ve Hammamizade İsmail Dede Efendi'yle birlikte, Türk müziğinin gelişimini yönlendiren üç önemli besteciden biri olmuştur.

Önceki
Önceki Konu:
Işınsu, Emine
Sonraki
Sonraki Konu:
Gabon

Yapılan Yorumlar

Henüz kimse yorum yapmamış.

Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.

Yorum Yapın

Güvenlik Kodu