DEVLETİN ADI Jamaika

YÜZÖLÇÜMÜ 10.991 km2

NÜFÛSU 2.445.000

BAŞŞEHRİ Kingston

RESMÎ DİLİ İngilizce

DÎNİ Hıristiyanlık

PARA BIRIMI Jamaika Doları

Karaib Denizinde Küba’nın 150 km güneyinde bir ada devleti. Adanın uzunluğu 240 km genişliği ise 80 kilometredir.

Târihi

Jamaika Adasının 1494 yılında Kristof Kolomb tarafından bulunduğu ileri sürülmektedir. Daha sonraları buraya yerleşen İspanyollar, adanın yerlileri olan Arawakların bir kısmını öldürdüler, bir kısmını da adadan sürdüler. Yerlilerin yerine çiftliklerinde çalıştırmak için Afrika’dan birçok köle getirdiler.

Ada 1655 yılından sonra İngiliz hâkimiyetine girdi. İspanyollar Afrika’dan getirdikleri köleleri silâhlandırarak serbest bırakınca bu köleler dağlara çıktılar. Maronlar ismini alan bu köleler, zaman zaman İngilizlere saldırarak, çiftlikleri yağma ediyorlardı. Bu çatışmalar sırasında ada bir korsan yatağı hâline gelmişti. 1670 yılından sonra İngilizler bunlarla mücâdeleye girdi. 1692 yılında vukû bulan şiddetli zelzele adada büyük hasara sebep oldu. Devam eden İngiliz-Marron çatışmaları sonunda Marronlar, İngilizlerden 1738’de bâzı haklar elde ettiler.

Jamaika 1866’dan 1953’e kadar İngiltere’nin büyük kolonilerinden biri olarak kaldı. 1953’te iç işlerinde bağımsızlığını kazandı. 1962 yılında da tam bağımsızlığını kazanan Jamaika, sembolik olarak İngiliz Milletler topluluğuna bağlıdır.

Fizikî Yapı

Çok dağlık bir yapıya sâhib olan Jamaika’nın doğusunda Mâvi Dağlar üzerinde 2250 metreyi bulan yüksek yerleri vardır. Bu dağların her iki yanında yer alan kalker yaylası adanın üçte ikisini kaplar. Akarsuların denize döküldüğü yer ile dağlar arasında verimli ovalar bulunur. Dağlardan gelen akarsular sayısız çağlayanlarla pek güzel manzaralar meydana getirir.

İklim

İklim yükseklere çıkıldıkça değişiklik gösterir. Deniz seviyesinde tropikal, yükseklerde yağışlı bir iklim hüküm sürer. Kıyı bölgelerinde sıcaklık 21-32°C arasında değişirken, yükseklerde 4-7°C arasındadır. Yağış miktarı kuzey bölgelerde 2550 mm iken, güneyde 1015 mm’ye düşer. Adada sık sık meydana gelen kasırgalar büyük zararlara sebep olur.

Tabiî Kaynaklar

Bitki örtüsü ve hayvanlar: Ada bitki örtüsünü, ekvator ormanları, savanlar ve kaktüsler meydana getirir. Ülkede yaşayan yabânî hayvanlar arasında papağan, kolibri ve ilgi çeken kelebekler bulunur. Adada memeli hayvanlara rastlanmaz.

Mâdenler: Jamaika’da dünyânın en büyük boksit kaynaklarından biri bulunmaktadır.

Nüfus ve Sosyal Hayat

Jamaika’nın nüfûsu 2.445.000’dir. Halkın % 77’si siyah, % 19’u melez, geriye kalan % 4’ü ise Avrupalı, Hindli ve Çinlidir. Halkın büyük kısmı köylerde yaşamakta ise de, nüfusun beşte biri başşehirde bulunmaktadır. Diğer yerleşim merkezleri ise Montego Bay ve Spaniseh City’dir.

Jamaika halkının büyük kısmı Hıristiyandır. Halkın % 76’sı Protestan, % 8’i Katolik, geri kalan kısmı ise diğer dinlere mensuptur.

Ülkede resmî dil İngilizce ise de, İngilizce ile Afrikalıların konuştuğu dilin karışımı olan bir lisan kullanılmaktadır.

Eğitim: İlk öğretim belirli bölgelerde mecbûri ve ücretsizdir. Okur-yazar oranı % 86’dır. Başşehirde altı fakülte, bir üniversite vardır.

Siyâsî Hayat

Jamaika parlamenter demokratik bir rejimle yönetilir. Parlamentosu millet meclisinden ve senatodan meydana gelir. 60 üyeli meclisi halk seçer. Senato üyelerinin ise, 13’ünü başbakan tavsiyesi ile İngiliz kraliçesini temsil eden genel vâli, 8’ini muhâlefet partileri seçer.

Ekonomi

Jamaika bağımsızlığını kazandıktan sonra ekonomisini geliştirmek için çeşitli yasalar çıkarmış, yerli ve yabancı yatırım sahiblerine büyük kolaylıklar sağlamıştır. Ekonomisi tarıma ve turizme dayalıdır.

Tarım: Halkın büyük kısmı tarım sektöründe çalışmaktadır. Ekilen topraklar, ülke topraklarının % 37’sini meydana getirir. Ülkede çok çeşitli tarım ürünleri yetiştirilmektedir. Önemli tarım ürünleri şeker kamışı, muz, kakao, kahve, turunçgiller ve baharattır. Ayrıca pirinç, mısır, patates ve pamuk da ekilir. Patates ve fasulye halkın başlıca besin kaynağıdır.

Sanâyi: Jamaika bağımsızlığını kazandıktan sonra sanâyi de gelişme göstermiştir. Ülkede şeker, süt tozu, ayakkabı, teyp, elektronik araçlar, televizyon, lastik ve dokuma fabrikaları vardır.

Ayrıca çıkan boksitin bir bölümünü işleyerek alüminyum hâline dönüştüren fabrikalar vardır.

Ticâret: İhraç ettiği ürünlerden boksit, alüminyum, tropikal zirâat ürünleri başta gelir. İthal ettiği ürünler arasında ise işlenmiş maddeler, makinalar, besin maddeleri ve taşıtlar önemli yer tutar. Ticâret yaptığı ülkeler arasında Amerika, İngiltere ve Kanada ön sırayı alır. Ülkenin önemli bir gelir kaynağı da turizmdir. Jamaika’nın tabiî güzellikleri çok miktarda turist çekmektedir.

Ulaşım: Jamaika’nın karayolları uzunluğu 12.360 km, demir yollarının uzunluğu ise 330 km’dir. Târifeli hava seferi yapılan altı havaalanı vardır.