Alm. Wirtschaftliches Koorperationsdokument um das Schwarze Meer, Fr. Le Document Cooperation de la Mer Naire Economique, İng. The Bleack Sea Economic Cooperation Document. Türkiye Cumhûriyeti Cumhurbaşkanı Turgut Özal tarafından 1990 yılında ortaya atılan ve 11 ülke tarafından benimsenerek 1992 yılında teşekkül eden Karadeniz çevresi ülkeleri arasındaki ekonomik işbirliği.

Ekonomik alanda önemli bir potansiyeli temsil eden projeyle ilgili bildiri (deklarasyon) 25 Haziran 1992’de İstanbul’da Çırağan Sarayında 11 ülke lideri tarafından imzâlanmıştır. Deklarasyona imza koyan ülkeler şunlardır: Türkiye, Âzerbaycan, Gürcistan, Rusya Federasyonu, Ukrayna, Moldavya, Romanya, Bulgaristan, Arnavutluk, Yunanistan ve Ermenistan.

Deklarasyonu Türkiye adına Başbakan Süleyman Demirel, Âzerbaycan Cumhurbaşkanı Ebülfez Ali Elçibey, Gürcistan Devlet Konseyi Başkanı Edvard Shevardnadze, Rusya Federasyonu Cumhurbaşkanı Boris Yeltsin, Ukrayna Cumhurbaşkanı Leonid Kravçuk, Moldavya Cumhurbaşkanı Mircea Sinegur, Romanya Cumhurbaşkanı İon İliescu, Bulgaristan Cumhurbaşkanı Jelyu Jelev, Arnavutluk Cumhurbaşkanı Sali Berisa, Yunanistan Başbakanı Konstantin Miçotakis, Ermenistan Cumhurbaşkanı Levon Petrosyan imzalamıştır.

Avrupa, Kuzey Amerika ve Güney Doğu Asya’dan sonra dördüncü bir bölgesel ekonomik blok hüviyeti taşıyan Karadeniz Ekonomik İşbirliği, 300 milyon nüfuslu bir pazarı temsil etmektedir.

Karadeniz Ekonomik İşbirliği (KEİB) deklarasyonun imzâlanmasından sonra bir de ortak bildiri yayınlanmıştır. Zirveye katılan liderler ortak bildiride, üye ülkelerin halkları arasında Birleşmiş Milletler ana sözleşmesinde Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı (AGİK) belgelerinde yer alan prensipler çerçevesinde daha barışçı ve yapıcı ilişkiler kurulması gerektiği konusunda görüş birliğinde olduklarını belirttiler.

“Bosphorus Statement” adıyla yayınlanan bildiride, üye ülkeler arasında ekonomik işbirliğinin daha da arttırılması için etkin mekanizmalar oluşturulması gereğine işâret edilerek, deklarasyonun imzalanmasının taraf ülkeler arasında demokrasi, hukukun üstünlüğü ve insan haklarına saygı değerlerine dayanan yeni bir ortaklığın başlangıcını temsil ettiği belirtilmiştir. Bildiride, geleceğe ortak bir bakış ve karşılıklı işbirliği yoluyla Karadeniz’in bir barış, özgürlük, istikrar ve refah denizine dönüştürülmesi istekleri bildirilmiş, liderler, yeni bir Avrupa mîmârîsinin kurulması gereğini vurgulayarak, Karadeniz Ekonomik İşbirliğinin, Avrupa birliğine gidilmesinde katkıda bulunan bir teşebbüs olduğunu belirtmişlerdir.

KEİB’in uzun vâdeli hedefi, üye ülkeler arasında bir serbest ticâret bölgesinin tedricen gerçekleştirilmesidir. Şu andaki durum sâdece ekonomik bâzı hedeflere yöneliktir. AT gibi siyâsî ve geniş çaplı ekonomik bir birlik olmak düşüncesiyle kurulmamıştır. Bu birliğe üye olan devletleri veto hakkı yoktur. Bu proje Türkiye için ekonomik ve ticârî işbirliği açısından önemli bir güçtür. Sovyetler Birliğinden ayrılan veya eski Sovyet peyki olan ülkeler piyasa ekonomisine geçişte bu projeden güç alacaklardır.