iki mil arasında kayışlar vâsıtasıyle güç ve hareket nakleden makina elemanları. Kullanılan kayış şekline göre kasnak şekilleri değişir. Düz kayış kasnakları ve V kayış kasnakları yaygın şekilleridir.
Üç kısımdan meydana gelir: Göbek, gövde ve ispit. Mil, kasnağın göbek kısmına geçer. İspit, kayışın temas ettiği dış çember kısmıdır. Göbek ve ispit gövdeyle birleştirilmiştir. Gövde dolu veya kollu olabilir.
Kasnaklar yaygın olarak çelik, dökme demir ve çinkodan yapılır.
Düz kayış kasnaklarının küçük çaplı ve kolay sökülüp takılabilenleri tek parçalı, zor sökülüp takılabilenleri ve büyük çaplıları iki parçalı olarak yapılır.
Çapı 160 mm’den küçük kasnaklar dolu gövdeli, 224 mm’den büyük çaplı olanlar ise 4 ve 6 kollu olarak yapılır. Bombeli ispitlerde kayış kayması önlenmekle birlikte kayış ömrü azalır.
V kayış kasnakları, bezli kauçuklu V kayışları ile kullanılır. İspit kısmıV kanalı şeklindedir. Bu tip kasnaklar tek veya çok kanallı olarak yapılır. Kanal sayısı, taşıyacakları güçle orantılıdır. Genel makina inşaatı, motorlu taşıtlar ve dikiş makinalarında kullanılır. Kasnak çapı küçüldükçe kayış ömrü azalır. Döndüren kasnak ile döndürülen kasnak kayış ile bağlanırlar. Kayışlar belli bir hızın üzerine çıkmazlar. Aksi halde merkezkaç kuvvet sebebi ile kopma meydana gelebilir.
Gücün iletilmesinde kayış kasnak kullanmak, bâzı bakımlardan diğer usûllerden üstündür. Döndüren ve döndürülen miller birbirinden çok uzaksa, aralarında bağlantı kurmanın en ekonomik yolu kayış kasnak sistemidir. Ayrıca, kayış, fazla yüklenme şartlarında kaymaya başladığı için, emniyet unsuru olarak kullanılır. Darbe ve titreşimleri kayışın esnekliği sebebiyle sönümleyerek iletmez. Ana mahzuru kayış ile kasnaklar arasındaki kaymalar dolayısiyle, hareketi hassas olarak iletemez. Buna engel olması için, dişli kayışlar kullanılmaktadır. Kayma olayı dışında, döndüren ve döndürülen kasnakların dönme sayılarının ve hızlarının oranı çaplarının oranına eşittir.
Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.