Kemik doku vücudun en sert dokusudur. Yapısında %25 su, %45 inorganik madensel tuzlar ve %30 organik maddeler bulunur. Madensel tuzlar kemiğe sertlik kazandırır. Organik maddeler ise esneklik sağlar. Yaş ilerledikçe tuzların kemiğe birikme oranı yükselir ve kemiğin sertleşmesini sağlar. Bu yüzden çocuk ve genlerde kemik elastiki, yaşlılarda sert ve kırılgandır.

Görevleri;

İskeleti oluşturur.

Beyin ve göğüste bulunan organlar gibi organları korur ve onlara desteklik sağlar.

Kan hücrelerini oluşturur.

İskelet kaslarının kasılmalarıyla vücudun hareketini sağlar.

Vücuda CA deposu durumundadır.

Kemik dokusunun hücre arası maddesi osein adı verilen organik bir maddedir. Hücrelerine osteosit denir.

Kemikler yapılarına göre 2 kısımda incelenir.;

1) Sert (sıkı) kemik -> İskeleti oluşturan bütün kemiklerin dış yüzeyleri ile uzun kemiklerin gövdesi sıkı kemik dokusundan meydana gelir. Bu doku iç içe halılar halinde dizilmiş lamelli yapıdadır. Lamellerin ortasında kan damarları ve sinirleringeçtiği havers kanalı bulunur. Havers kanalındaki kan damarlarından osteositlere besinle O2 iletilirken artıklarda aynı şekilde alınır. Haversleri birbirine bağlayan kanallara da Walkman kanalı denir.

Ortasında havers kanalı, etrafında halkasal kemik hücreleriyle aralarını boşluk bırakmadan doldurmuş ara maddeden yapılı lamelli birimlere havers sistemi denir. Kemiklere sertliği bu kısım verir.

Bir uzun kemiğin enine kesitine bakılacak olunursa orta kısımda bir kanal bulunur. İlik boşluğu denilen bu kanalın içi sarı, uçları ise kırmızı kemik iliği ile doludur. Bu kısım kemiğin genişliğine büyümesini sağlar. Uzun kemikte kemik kanalına paralel küçük kanallar vardır. Bunlara havers kanalı denir. Havers kanalları arasındaki ilişkiyi Walkman kanalı sağlar. Her havers kanalı etrafında lameller halinde birikmiş olan ara madde içinde kemik hücreleri vardır.

Kemiklerin etrafında periost denilen zar vardır. Bu zar kemiklerin beslenmesi, kalınlaşması ve onarılmasını sağlar.

Süngerimsi kemik doku -> Uzun kemiklerin baş kısmı ile kısa ve yassı kemiklerin uç kısmında bulunur. Sıkı kemiğe oranla daha yumuşaktır. Kırmızı kemik iliği ve boşlukların bulunduğu ince kemik lamellerinden oluşmuştur. Kırmızı kemik iliğinde alyuvarlar, granüllü alyuvarlar üretir.

Kemik çeşitleri

I. Uzun kemikler -> Kol ve bacaklarda bulunur. 2 uçundaki şişkin kısma baş, 2 baş arasında kalan kısmada gövde denir. Uzun kemikte en dışta kemik zarı, baş kısmında ise dıştan içe doğru sıkı kemik doku, süngerimsi kemik doku bulunur. İlik kanalının içinde sarı kemik iliği vardır.

Uzun kemiğin baş kısmı ile gövdesi arasında kemiğin boyca uzamasını sağlayan kıkırdak dokudan yapılmış bir tabaka bulunur. Bu tabaka bir süre kemiğin boyca uzamasını sağlar ve daha sonra kemikleşir. Daha sonra kemiğin uzaması eklem kıkırdağı tarafından devam ettirilir.

II. Yassı kemikler -> Göğüs kafatası ve kaburga kemiklerinden meydana gelmiştir. Bu kemikler dışta kemik zarı, altta sıkı kemik dokusu, onun altında süngersi kemik doku bulunur. Sarı kemik iliği bulunduran kanal yoktur. Sadece kırmızı kemik iliği vardır.

Kısa kemikler -> Omurga, el ve ayak bileklerinde bulunur. Kemiklerin en, boy ve kalınlıkları hemen hemen birbirine eşittir. Yapısı yassı kemiklere benzer.