Himalayalar üzerinde yer alan Keşmir bölgesinde 1336-1589 seneleri arasında hüküm süren bir sultanlık. Onuncu yüzyıldan îtibâren Müslümanlar Keşmir’i fethe giriştilerse de uzaklığı sebebiyle muvaffak olamadılar. Müslüman Türkler, Keşmir’in Hindû racalarının sarayına ücretli asker olarak girdiler. Güzel ahlâkları ile yerlilerin hürmet ve sevgisini kazandılar ve üst mevkilere kadar yükseldiler.
Bunlardan Şah Mirza Svâti ahlâkı ve bilgisi ile kısa zamanda kendisini kabul ettirerek Hindû raca Sinha Deva’ya vezir oldu. Bu görevine Raca Rincana zamanında da devam etti ve onun Müslüman olmasına vesîle oldu. Raca Adni Deva zamanında nüfûzunu daha da kuvvetlendirdi. Raca’nın ölümünden sonra yerine geçen karısı Kota’yla evlenerek Keşmir tahtını ele geçirdi. Şemseddin lakabını alan Şah Mirza, Keşmir’de bir İslâm devleti kurup kendi adına hutbe okuttu (1339). Keşmir’de binlerce kişinin Müslüman olmasına vesile oldu. 1349’da vefat edince oğlu Cemşid (1349-1350) Keşmir sultanı oldu.
Bu sülâlenin altıncı hükümdârı olan Sultan Sikender (1393-1416), Tîmûr Hanın da bölgeye gelmesini fırsat bilerek Hindûların Müslüman olmalarını teşvik edici tedbirler aldı. Keşmir nüfûsunun çoğunluğu Müslümanlığı kabul etti. Bu yüzden Sikender “büt-şiken/put kıran” ünvanıyla anıldı. Yerine geçen oğlu Zeynelabidîn edebî faaliyetlere girişti. Zamanında Farsça ve Hindçeye tercümeler yapıldı. Zeynelabidîn’den sonra başa güçsüz hükümdârlar geçti. Karışıklıklar arttı. Hânedan mensupları arasındaki mücâdeleler sırasında kabîle reisleri, kendi başlarına hareket etmeye başladılar. Bunlardan Çak boyu reisleri nüfuz kazandılar. Hükümdârları nüfuzları altına aldılar. Babürlü devleti şehzâdelerinden Haydar Mirza, 1540’ta Keşmir’i zaptetti. Bâbürlülere bağlı olarak on sene idâre etti. Onun ölümünden sonra Çak reisleri, tekrar nüfuz kazandılar (1561). Bâbürlüler Ekber Şah zamanında bölgeye hâkim olarak Keşmir Sultanlığına son verdiler (1589).
Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.