verem mikrobunu bulan, bu sâyede insanlara büyük faydası dokunan, tanınmış Alman hekimi ve bakteriyoloğu. Ayrıca koleranın da mikrobunu bulmuş, sıtma hastalığının tedâvisi üzerinde çalışmış, öldürücü bir hastalık olan uyku hastalığının Afrika’da yaşayan çeçe sineklerinden geçtiğini keşfetmiştir. 1905’te Nobel Tıp Ödülünü kazanan Robert Koch, 20. yüzyılın en büyük tıp adamlarından biridir.

Koch, Almanya’da Hannover şehrinin kasabalarından birinde 1843 yılında doğdu. Babası mâdenciydi. Babasının müsbet bilimlere karşı duyduğu sevgi Koch’a da geçmişti.Yalnız, Koch küçük yaştan beri hekimliğe merak sarmıştı. Göttingen Üniversitesinde tıp okurken bir yandan da üniversitenin laboratuvarında yardımcılık ediyordu. Üniversiteyi bitirdikten sonra Almanya’nın çeşitli şehirlerinde doktorluk yaparak hayatını kazandı. Bu arada bakteriyolojiye merak sardı.

Koch 1876’da şirpençe hastalığı üzerinde yaptığı çalışmaların sonuçlarını yayınladı. Bu çalışmaları bakteriyolojiye karşı duyulan ilgiyi artırdı. Koch, 1880’de Alman Sağlık Komisyonuna üye seçildi. Böylece çalışmalarına daha sistemli bir şekilde devam etmek imkanını buldu. Bu sıralarda verem bütün Avrupa’yı kırıp geçiriyordu. Doktor Koch, bir veremli hasta ölünce hemen ölünün hastalıklı organlarının mikroplu kısımlarını ayrı bir yere toplardı. O sıralarda verem mikrobu henüz bilinmiyordu. Koch, bu mikrobu ele geçirmek için bütün boyayıcı maddeleri denemiş, mikroskobunu bütün büyütme derecelerine göre ayarlayıp bu basili aramış ama bir türlü bulamamıştı. Sonunda ümidini kesmiş ve bütün elindekileri yok etmeye karar vermişti. Fakat tam hepsini atmak üzereyken, yarım milimetrenin binde biri kadar büyüklükte birtakım çubuksu cisimleri fark etti. Doktor, bu çubuk biçimli mikropları ayırarak üretti, sonra da kobaylarına aşıladı. Hayvanlar verem oldular. Böylece 1882’de düşman keşfedildi ve adına “Koch basili” denildi.

Koch, 1888’de tanınmış doktor ve bilginlerle birlikte Mısır ve Hindistan’a gönderildi. Bu ülkelerde yaygın bir halde olan kolera hastalığının sebeplerini inceleyecekler, bir tedâvî şekli bulmaya çalışacaklardı. Koch, bu hastalığın da mikrobunu buldu. Daha sonra Berlin Üniversitesine profesör oldu.

Robert Koch, 1896-1906 yılları arasında Afrika’ya yaptığı birkaç seyahat sırasında uyku hastalığının çeçe denilen sineklerin ısırması sonucunda ortaya çıktığını buldu. Bundan dolayı, 1905’te Nobel Tıp ödülünü kazandı. Ömrünün sonuna kadar tıp konusunda çeşitli eserler hazırladı. 1910’da bir kalb rahatsızlığından ölen Koch, kendi isteği üzerine mumyalanıp Baden-Baden’e gömüldü.